BIST 100 Endeksi Nedir?

BIST 100 Endeksi Nedir?

BIST 100, Borsa İstanbul’da işlem gören en büyük ve en likit 100 şirketin hisse senetlerinden oluşan bir piyasa endeksidir. Türkiye’deki en önemli borsa göstergelerinden biridir ve genel piyasa eğilimlerini takip etmek için kullanılır.

BIST 100, yatırımcıların piyasa performansını takip edebilmesi için oluşturulmuş olup, piyasa değeri ve işlem hacmi en yüksek olan hisselerden meydana gelir. Yatırımcılar, bu endeksi kullanarak Türkiye ekonomisinin genel durumunu analiz edebilir.

BIST 100'ün Temel Özellikleri

1. Piyasayı Temsil Eden Endeks:

   • BIST 100, Borsa İstanbul’da işlem gören en büyük şirketlerin hisse senetlerini içerdiği için borsanın genel performansını temsil eden bir gösterge niteliğindedir.
   • Borsanın yükselip yükselmediğini anlamak için en çok takip edilen endekslerden biridir.

2. Likidite ve Piyasa Değeri Yüksek Şirketler:

   • Endekste yer alan hisseler, yüksek işlem hacmine ve piyasa değerine sahip hisseler arasından seçilir.
   • Yüksek işlem hacmi, hisse senetlerinin alım satımının kolay olduğu anlamına gelir.

3. Endeksin Güncellenmesi:

   • Her 3 ayda bir (çeyreklik olarak) gözden geçirilir.
   • Performans ve işlem hacmine göre endekse yeni hisseler dahil edilebilir veya çıkarılabilir.

4. Yatırımcılar İçin Önemi:

   • BIST 100, bireysel ve kurumsal yatırımcılar tarafından borsadaki genel trendi görmek için kullanılır.
   • Fon yöneticileri, yatırım şirketleri ve analistler BIST 100’ü referans alarak yatırım kararları verir.

BIST 100 Endeksi Nasıl Hesaplanır?

BIST 100’ün değeri, endekste bulunan hisse senetlerinin fiyatlarının ağırlıklı ortalaması alınarak hesaplanır. Hesaplamada piyasa değeri ve halka açıklık oranı dikkate alınır.

Hesaplama Formülü:

EndeksDeğ​eri=∑(HisseFiyatı×HalkaAçıkHisseSayısı)

                                                  BazDeğer

Burada:

• Hisse Senedi Fiyatı: Hisse senedinin borsa kapanış fiyatı
• Halka Açık Hisse Sayısı: Şirketin borsada işlem gören hisselerinin adedi
• Baz Değer: Endeksin başlangıç seviyesi (1986 yılında 100 olarak belirlenmiştir)

BIST 100’ün değeri, hisselerin fiyat değişimlerine bağlı olarak sürekli güncellenir. Eğer BIST 100 yükseliyorsa, büyük şirketlerin hisselerinin genel olarak değer kazandığını gösterir. Düşüyorsa, borsadaki büyük hisselerin değer kaybettiği anlamına gelir.

BIST 100’e Dahil Olmanın Kriterleri

Bir şirketin BIST 100 endeksine dahil edilebilmesi için belirli kriterleri karşılaması gerekir:

1. İşlem Hacmi:

   • Şirketin hisse senetlerinin yüksek işlem hacmine sahip olması gerekir.
   • Günlük ortalama işlem hacmi düşük olan hisseler endekse alınmaz.

2. Piyasa Değeri:

   • Şirketin piyasa değeri büyük olmalıdır (yani toplam hisse fiyatı x toplam hisse adedi yüksek olmalıdır).
   • Küçük şirketler endekse dahil edilmez.

3. Halka Açıklık Oranı:

   • Şirketin hisse senetlerinin belirli bir oranının yatırımcılar tarafından alınıp satılabiliyor olması gerekir.
   • Halka açıklık oranı düşük olan şirketler BIST 100’e alınmaz.

4. Düzenli İşlem Görme:

   • Şirketin Borsa İstanbul’da düzenli olarak işlem görmesi gerekir.
   • Yetersiz işlem gören hisseler endekse alınmaz veya çıkarılabilir.

BIST 100'ün Faydaları

BIST 100 endeksinin yatırımcılar ve piyasa analistleri için birçok avantajı vardır:

1. Genel Piyasa Eğilimini Gösterir: Türkiye borsasının genel performansını analiz etmek için en iyi göstergelerden biridir.

2. Risk Dağılımı Sağlar:

   • BIST 100’e yatırım yapanlar, farklı sektörlerden hisse senetlerine yatırım yapmış olurlar.
   • Tek bir şirkete yatırım yapmak yerine, geniş kapsamlı bir yatırım portföyü oluşturmak için kullanılabilir.

3. Fonlar İçin Referans Noktasıdır:

   • Yatırım fonları ve borsa yatırım fonları (ETF) genellikle BIST 100’ü takip eder.
   • Endekse dayalı yatırım yapmak isteyenler için önemli bir ölçüttür.

4. Ekonomik Göstergedir: Endeksin yükselmesi genellikle ekonominin iyiye gittiğini, düşmesi ise piyasa koşullarının kötüleştiğini gösterebilir.

BIST 100 ile Diğer Endeksler Arasındaki Farklar

Borsa İstanbul’da BIST 100 dışında farklı endeksler de bulunur:

Endeks	İçeriği
BIST 30	BIST 100 içindeki en büyük 30 şirketin hisselerinden oluşur. Daha az risk içerir.
BIST 50	BIST 100 içinde yer alan en büyük 50 şirketi içerir. Daha likit hisselerden oluşur.
BIST Sınai	Sanayi sektöründeki şirketleri takip eden endekstir.
BIST Bankacılık	Sadece banka hisselerinden oluşan endekstir.

BIST 30 ve BIST 50 daha az hisse içerdiği için daha düşük riskli kabul edilirken, BIST 100 daha geniş bir yatırım havuzu sunar.

Sonuç

BIST 100, Türkiye’deki en büyük ve en likit şirketleri içeren önemli bir borsa endeksidir. Genel piyasa performansını görmek, yatırım fonları oluşturmak ve ekonomik trendleri takip etmek için yaygın olarak kullanılır.

Eğer borsa ile ilgileniyorsanız, BIST 100’ün hareketlerini takip etmek yatırım kararlarınız için önemli bir referans noktası olabilir.