Geri Bildirim Ne Demek?

Geri Bildirim (Feedback), bir kişi veya grup tarafından yapılan bir eylem, davranış veya performansın, diğer bir kişi veya grup tarafından değerlendirilmesi ve bu değerlendirme doğrultusunda sağlanan bilgi ve önerilerdir. Geri bildirim, öğrenme, gelişim, iyileştirme ve motivasyon süreçlerinde kritik bir rol oynar. Hem bireylerin hem de organizasyonların daha verimli ve etkili çalışabilmeleri için geri bildirim sağlanması önemlidir.

Geri Bildirimin Temel Özellikleri

1. Yapıcı Olma: Geri bildirim, kişiyi eleştirmektense, gelişmesini sağlayacak yapıcı öneriler sunmalıdır.
2. Zamanında Verilmesi: Geri bildirimin doğru zamanlamada verilmesi önemlidir. Geç verilmiş bir geri bildirim, etkisini kaybedebilir.
3. Özelleştirilmiş Olma: Geri bildirim, genelde kişiye özel olmalı ve o kişiye özgü gelişim alanlarına odaklanmalıdır.
4. Açık ve Net Olma: Verilen geri bildirim net, anlaşılır ve açık olmalıdır. Karışık ya da belirsiz geri bildirim, istenilen gelişimi sağlayamayabilir.
5. Olumlu ve Olumsuz Denge: İyi bir geri bildirim hem güçlü yönlere hem de geliştirilmesi gereken alanlara odaklanmalıdır. Sadece olumsuz geri bildirimler, motivasyonu düşürebilir.

Geri Bildirimin Türleri

1. Olumlu Geri Bildirim (Positive Feedback)

Olumlu geri bildirim, bir kişinin veya grubun olumlu bir davranışını, başarısını veya doğru bir eylemini takdir etmek amacıyla verilen geri bildirimi ifade eder.

Özellikleri:

• Motivasyonu artırır.
• Birey veya grup için doğrulayıcı olur.
• Davranışın tekrarlanmasını teşvik eder.

Örnek:

• “Projede gösterdiğin üstün çaba gerçekten takdire değer. Bu şekilde devam etmeni bekliyorum!”

2. Olumsuz Geri Bildirim (Negative Feedback)

Olumsuz geri bildirim, bir kişinin veya grubun hatalı bir davranışını düzeltmek veya iyileştirmek amacıyla verilen geri bildirimdir. Bu tür geri bildirim, daha dikkatli olunması ve belirli hataların tekrarlanmaması için yapılır.

Özellikleri:

• Eleştirel olabilir, ancak yapıcı olmalıdır.
• İyileştirme için fırsat sağlar.
• Amaç, bireyi savunmaya geçirmemek ve gelişimine katkı sağlamaktır.

Örnek:

• “Toplantıdaki sunumun oldukça eksikti. Sunumu daha anlaşılır hale getirebilir ve bazı noktaları daha derinlemesine ele alabilirsin.”

3. Yapıcı Geri Bildirim (Constructive Feedback)

Yapıcı geri bildirim, hem olumlu hem de olumsuz yönleri içeren geri bildirimin birleşimidir. Bu tür geri bildirimde, bir kişinin veya grubun güçlü yönleriyle birlikte gelişim alanları da dile getirilir. Yapıcı geri bildirim, kişinin kendini geliştirmesi için rehberlik sağlar.

Özellikleri:

• Hem olumlu hem de olumsuz yönleri içerir.
• Gelişim için net yollar sunar.
• Bireyi daha iyiye götürmek için motive eder.

Örnek:

• “Sunumun çok iyi başlamıştı, ancak bazı kısımlar daha fazla detaylandırılabilirdi. Daha fazla görsel materyal kullanarak anlatımını güçlendirebilirsin.”

4. İleriye Dönük Geri Bildirim (Future-Oriented Feedback)

Bu tür geri bildirim, geçmişteki bir davranışı ele alarak, gelecekte nasıl daha iyi yapılacağına dair önerilerde bulunur. Gelecekteki gelişim için yol haritası oluşturur.

Özellikleri:

• Gelecekteki davranışların iyileştirilmesine odaklanır.
• Kişiye daha iyi bir performans sergilemesi için yol gösterir.
• Genellikle “nasıl” yapılması gerektiği üzerine öneriler sunar.

Örnek:

• “Bu tür bir sunumu bir dahaki sefere daha etkili kılmak için, daha fazla hazırlık yapabilir ve daha fazla pratik yaparak daha akıcı olabilirsin.”

5. Kendi Kendine Geri Bildirim (Self-Feedback)

Kişinin kendi performansını değerlendirerek, kendi hatalarını fark etmesi ve gelişim alanlarını belirlemesidir. Bu tür geri bildirim, bireyin kendi kendine motivasyon sağlaması ve hatalardan ders alması için önemlidir.

Özellikleri:

• Kişinin öz değerlendirme yapmasını gerektirir.
• Kendini geliştirme isteği uyandırır.
• Kişisel farkındalık sağlar.

Örnek:

• “Bugünkü toplantıda zamanımı verimli kullanmadım. Gelecek toplantılarda daha iyi hazırlık yaparak zamanı etkili kullanmayı hedefleyeceğim.”

Geri Bildirimin Önemi

1. Performans Gelişimi: Geri bildirim, bireylerin güçlü yönlerini fark etmelerini ve geliştirilmesi gereken alanlarda iyileştirme yapmalarını sağlar. Bu sayede performans artar.

2. Motivasyon: Yapıcı ve olumlu geri bildirim, bireyleri motive eder, kendilerine olan güvenlerini artırır ve daha iyi çalışmaya teşvik eder.

3. Etkili İletişim: Geri bildirim, açık ve etkili iletişimi teşvik eder. Bu, bireyler arasındaki anlayışı ve işbirliğini güçlendirir.

4. Davranış Değişikliği: Geri bildirim, olumsuz davranışların düzeltilmesi ve olumlu davranışların pekiştirilmesi için önemli bir araçtır.

5. Hedeflere Ulaşma: Geri bildirim, bireylerin hedeflerine daha etkin bir şekilde ulaşabilmesi için rehberlik eder.

Geri Bildirim Verme Yöntemleri

1. SBI Modeli (Situation-Behavior-Impact)

Bu model, geri bildirimin net ve anlaşılır olmasını sağlar. Geri bildirim verilirken, belirli bir durum (S), o duruma bağlı davranış (B) ve bu davranışın etkisi (I) belirtilir.

Örnek:

• Durum: “Dünkü toplantıda…”
• Davranış: “…konuyu çok kısa bir şekilde özetledin ve soruları yeterince yanıtlamadın.”
• Etkisi: “…bu, bazı kişilerin sunumun içeriğini tam olarak anlamamalarına neden oldu.”

2. Açık Uçlu Sorular Sorarak Geri Bildirim:

Bireylerin kendi düşüncelerini ve izlenimlerini paylaşmalarına imkan tanır. Bu yöntem, geri bildirimi daha diyalog odaklı hale getirir.

Örnek: “Bu projede neler iyi gitti ve neleri geliştirebilirsin?”

3. "Ben Dili" Kullanarak Geri Bildirim:

"Ben dili" kullanarak geri bildirim verirken, kişisel düşünceler ve duygular ön planda tutulur. Bu, kişiyi savunmaya geçirme olasılığını azaltır.

Örnek: “Toplantıda sesini biraz daha yüksek duyurabilirdin. Bu sayede, daha fazla kişiye hitap edebilirdik.”

Geri Bildirimde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Zamanında Olmalı: Geri bildirim, olayın hemen ardından verilirse daha etkili olur.
• Özelleştirilmiş Olmalı: Geri bildirim kişiye özel olmalı ve genel bir eleştiriden kaçınılmalıdır.
• Empati Gösterilmeli: Verilen geri bildirim, kişinin duygularını dikkate alacak şekilde yapılmalıdır.
• Dinlemek Önemlidir: Geri bildirim sürecinde, alıcı da konuşmacıyı dinlemeli ve geri bildirim sürecine katılmalıdır.

Sonuç

Geri bildirim, bireylerin kişisel ve profesyonel gelişimini destekleyen önemli bir araçtır. Hem olumlu hem de olumsuz geri bildirimler, kişiyi yönlendirebilir, motivasyon sağlayabilir ve performansını artırabilir. Yapıcı ve zamanında verilen geri bildirim, öğrenme süreçlerini hızlandırır ve hedeflere ulaşmayı kolaylaştırır.