Geniş Alan Ağı Nedir?

Geniş Alan Ağı (WAN - Wide Area Network)

WAN (Geniş Alan Ağı), büyük bir coğrafi alanda veri iletimi sağlayan ağ türüdür. WAN, genellikle şehirler, ülkeler veya kıtalar arası geniş bir alanda ağ bağlantısı sağlar. Bu tür ağlar, çok sayıda yerel ağ (LAN) veya metropol alan ağlarını (MAN) birbirine bağlamak için kullanılır. İnternet, dünyanın en büyük WAN örneğidir.

WAN'ın Temel Özellikleri:

1. Büyük Coğrafi Kapsama Alanı: WAN'lar, bir şehir veya bölgeyle sınırlı olmayan, çok daha geniş bir coğrafi alanda veri iletimi sağlar. Birden fazla şehir, ülke veya kıta arasında ağ bağlantısı kurabilir.

2. Düşük Hızlar: LAN'lar ve MAN'lara kıyasla WAN bağlantıları daha düşük hızlarda veri iletebilir. Ancak, modern WAN'lar yüksek hızlar sunabilmektedir, özellikle fiber optik bağlantılar sayesinde hızlar önemli ölçüde artmıştır.

3. Farklı Bağlantı Teknolojileri: WAN, genellikle çeşitli bağlantı teknolojileri kullanarak veri iletimi sağlar. Bu teknolojiler arasında kiralık hatlar, VPN, uydu bağlantıları, internet servis sağlayıcıları (ISP) ve fiber optik hatlar yer alabilir.

4. Maliyet: WAN kurulum ve yönetim maliyetleri genellikle LAN ve MAN'a göre daha yüksektir. Geniş bir alanda veri iletimi sağlamak için daha pahalı altyapılar ve iletişim hatları gerekebilir.

WAN’ın Temel Bileşenleri:

1. Yönlendiriciler (Routers): WAN’daki verilerin yönlendirilmesi için kullanılır. Yönlendiriciler, ağlar arasındaki veriyi iletmek için en uygun yolları belirler.

2. Kiralık Hatlar (Leased Lines): WAN bağlantıları için kiralık hatlar, genellikle sabit bağlantılarla veri iletimi sağlar. Bu hatlar, özel ağ bağlantıları sağlamak için kullanılabilir.

3. VPN (Virtual Private Network): WAN bağlantılarını güvenli hale getirmek için kullanılır. VPN, internete üzerinden şifreli bağlantılar kurarak güvenli veri iletimi sağlar.

4. ISP (İnternet Servis Sağlayıcıları): WAN bağlantıları genellikle bir internet servis sağlayıcısı (ISP) aracılığıyla sağlanır. ISP'ler, WAN bağlantılarını kurmak ve sürdürmek için gereklidir.

5. Fiber Optik Bağlantılar: Modern WAN'lar, veri iletimi için genellikle fiber optik bağlantıları kullanır. Bu bağlantılar, yüksek hızda ve uzun mesafelerde veri iletimi sağlar.

WAN’ın Avantajları:

1. Geniş Coğrafi Kapsam: WAN'lar, büyük coğrafi alanlarda (ülkeler, kıtalar) veri iletimi sağlar. Bu, farklı bölgelerdeki ofisler ve tesisler arasında hızlı ve güvenilir iletişim sağlar.

2. İnternet Erişimi: İnternet, dünyadaki en büyük WAN’dır. WAN'lar, uzak ofisler veya veri merkezleri arasındaki iletişimi sağlar, bu da küresel düzeyde veri paylaşımına olanak tanır.

3. Merkezi Yönetim: WAN’lar, farklı coğrafi bölgelerdeki LAN’ları merkezi olarak yönetmeyi sağlar. Bu, ağ yöneticilerinin ağ trafiğini ve güvenliğini izlemelerine yardımcı olur.

4. Veri Paylaşımı ve İletişim: WAN'lar, uzak ofisler arasında veri paylaşımını ve iletişimi kolaylaştırır. Şirketler, dünya çapında merkezi veri depoları kurarak veriye hızlı erişim sağlar.

WAN’ın Dezavantajları:

1. Maliyet: WAN kurulum ve bakım maliyetleri genellikle yüksek olabilir. Uzun mesafelerde veri iletimi yapmak, özel altyapı ve bağlantılar gerektirir.

2. Güvenlik Riskleri: WAN bağlantıları, özellikle halka açık ağlar (internet gibi) üzerinden gerçekleştirildiğinde daha fazla güvenlik riski barındırabilir. Şifreleme ve güvenlik önlemleri gerektirir.

3. Bağlantı Hızı: WAN bağlantıları, LAN'lar kadar hızlı olmayabilir. Bağlantı hızları, kullanılan teknolojilere (uydu bağlantıları, kiralık hatlar, fiber optik) göre değişkenlik gösterebilir.

4. Hız ve Performans Sorunları: WAN, uzak mesafelerde bağlantı sağladığı için zaman zaman ağda gecikmeler ve düşük hızlar yaşanabilir. Bu, özellikle video konferans ve veri transferi gibi uygulamalarda sorun yaratabilir.

WAN’da Kullanılan Teknolojiler:

1. Leased Line (Kiralık Hatlar): WAN için kullanılan en yaygın teknolojilerden biridir. Bu bağlantı türü, özel hatlar aracılığıyla sürekli ve güvenli veri iletimi sağlar.

2. ATM (Asynchronous Transfer Mode): ATM, geniş alan ağlarında veri iletimi için kullanılan bir teknolojidir. Yüksek hızda veri iletimi sağlar, ancak çoğunlukla özel hatlar kullanılır.

3. Frame Relay: WAN bağlantıları için kullanılan bir diğer eski teknolojidir. Düşük maliyetli ve esnek bağlantılar sağlar, ancak günümüzde yerini daha yeni teknolojilere bırakmaktadır.

4. DSL (Digital Subscriber Line): DSL, telefon hatları üzerinden veri iletimi sağlayan bir teknolojidir. Özellikle küçük ve orta ölçekli WAN bağlantılarında kullanılır.

5. Fiber Optik Bağlantılar: WAN'da yüksek hızda veri iletimi sağlamak için fiber optik hatlar yaygın olarak kullanılır. Fiber optik bağlantılar, geniş mesafelerde veri iletiminde düşük gecikme ve yüksek hız sağlar.

6. MPLS (Multiprotocol Label Switching): MPLS, ağ trafiğini yönlendiren bir teknoloji olup, WAN ağlarında veri iletimini daha verimli hale getirmek için kullanılır.

7. İnternet Bağlantısı: İnternet üzerinden kurulan özel bağlantılar (VPN, MPLS üzerinden internet) WAN bağlantıları için alternatif bir çözüm olabilir.

WAN ve Diğer Ağ Türleri:

• LAN (Local Area Network): LAN, küçük bir alan içinde (ev, ofis, okul) cihazları bağlayan ağdır. WAN, LAN'ları birbirine bağlayarak daha geniş coğrafi alanlarda iletişim sağlar.

• MAN (Metropolitan Area Network): MAN, şehirler arası geniş ağlardır. LAN ile WAN arasında bir konumda yer alır. Genellikle bir şehirdeki ağları birbirine bağlar.

Sonuç:

Geniş Alan Ağı (WAN), farklı coğrafi bölgeler arasında veri iletimini sağlayan ve genellikle büyük işletmeler veya internet servis sağlayıcıları tarafından kullanılan ağ türüdür. WAN’lar, uzak ofisler, veri merkezleri ve internet üzerinde veri paylaşımını mümkün kılar, ancak kurulumu ve yönetimi genellikle yüksek maliyetler ve güvenlik önlemleri gerektirir.