Fizibilite Ne Demek?

Fizibilite (Feasibility), bir proje, plan veya iş fikrinin gerçekleştirilmesinin mümkün olup olmadığını belirlemek için yapılan araştırma ve analiz sürecidir. Bu süreçte, projenin teknik, ekonomik, hukuki, çevresel ve operasyonel açıdan uygulanabilirliği değerlendirilir. Fizibilite, bir projenin başarılı olma olasılığını ve kaynakların etkili bir şekilde kullanılabilirliğini incelemeyi amaçlar.

Fizibilite çalışmaları, bir projenin hayata geçirilmeden önce olası riskleri, gereksinimleri ve zorlukları ortaya koyarak, projeye yatırım yapıp yapmama kararının verilmesine yardımcı olur. Projenin planlanan bütçeye, zamana ve hedeflere ulaşabilmesi için gerekli olan tüm unsurlar incelenir.

Fizibilite Çalışmasının Amaçları:

• Projeyi Değerlendirmek: Projenin başarılı olup olmayacağını anlamak ve olası engelleri belirlemek.
• Kaynakların Etkin Kullanımı: Projenin kaynaklarını (zaman, para, iş gücü vb.) nasıl daha verimli kullanabileceğini planlamak.
• Riskleri Belirlemek: Projeye dair olası riskler, belirsizlikler ve zorluklar hakkında bilgi sağlamak.
• Yatırımcı Kararı: Projeye yatırım yapılması durumunda elde edilecek kazançların ve risklerin analiz edilmesi.
• Yasal Uygunluk: Projenin yasal ve düzenleyici gereksinimlere uygunluğunu sağlamak.

Fizibilite Türleri:

1. Teknik Fizibilite: Projenin teknik açıdan yapılabilirliğini değerlendirir. Bu, gerekli teknolojilerin, altyapının ve teknik kaynakların mevcut olup olmadığını inceler.

   • Örneğin, bir inşaat projesinin yapılabilirliğini, kullanılan malzemelerin uygunluğunu ve inşa edilecek yapının teknik gereksinimlerini değerlendirir.

2. Ekonomik Fizibilite: Projenin maliyetlerinin, gelirlerinin ve kârlılığının analizidir. Yatırımın geri dönüş süresi, finansman gereksinimleri ve potansiyel kar analiz edilir.

   • Örneğin, bir yeni fabrikanın kurulması durumunda, yapım ve işletme maliyetleri ile sağlanacak gelirler karşılaştırılır.

3. Pazar Fizibilitesi: Projeye yönelik talep analizidir. Hedef pazarın büyüklüğü, müşteri talepleri, rekabet durumu ve pazarın büyüme potansiyeli değerlendirilir.

   • Örneğin, yeni bir ürün için pazar araştırması yaparak, ürünün pazarda kabul edilip edilmeyeceği araştırılır.

4. Hukuki Fizibilite: Projenin yasal gereksinimlere uygun olup olmadığının analizidir. Projenin yürütülmesi sırasında karşılaşılabilecek hukuki engeller, izinler, lisanslar ve düzenlemeler incelenir.

   • Örneğin, bir fabrikayı kurmak için gereken çevre izinleri, işçi sağlığı ve güvenliği yasaları gibi yasal yükümlülükler gözden geçirilir.

5. Çevresel Fizibilite: Projenin çevresel etkilerini değerlendirir. Projenin çevreye zarar vermemesi için alınması gereken önlemler, çevresel düzenlemelere uyum ve olası etkiler analiz edilir.

   • Örneğin, bir maden ocağının açılmasının çevre üzerindeki etkileri (toprak erozyonu, su kirliliği vb.) incelenir.

6. Operasyonel Fizibilite: Projenin operasyonel açıdan uygulanabilirliğini ve sürdürülebilirliğini değerlendirir. Projenin günlük operasyonel gereksinimlerinin karşılanıp karşılanamayacağı incelenir.

   • Örneğin, bir şirketin yeni bir yazılım geliştirmesinin operasyonel süreçlere entegre edilmesi ve çalışanların bu yazılımı kullanabilme yetenekleri değerlendirilir.

Fizibilite Çalışmasının Adımları:

1. Proje Tanımlaması: Projeye dair temel bilgiler ve hedefler belirlenir.
2. Veri Toplama ve Araştırma: Projeyi gerçekleştirmek için gerekli olan tüm veriler toplanır ve analiz edilir.
3. Fizibilite Kriterlerinin Belirlenmesi: Projenin teknik, finansal, yasal ve çevresel gereksinimleri belirlenir.
4. Analiz ve Değerlendirme: Toplanan veriler ve kriterler doğrultusunda proje ayrıntılı bir şekilde analiz edilir.
5. Sonuçların Raporlanması: Fizibilite çalışmasının sonuçları, potansiyel riskler, zorluklar ve önerilerle birlikte raporlanır.

Fizibilite Çalışmasının Faydaları:

• Risklerin Azaltılması: Potansiyel problemleri önceden görerek projede karşılaşılabilecek riskleri minimize eder.
• Kaynakların Verimli Kullanımı: Projeye uygun kaynakların planlanması ve en verimli şekilde kullanılması sağlanır.
• Yatırım Kararı: Projeye yatırım yapma kararı öncesinde detaylı bir değerlendirme yapılarak, yatırımcıların bilinçli bir karar alması sağlanır.
• Yasal ve Çevresel Uyum: Projelerin hukuki ve çevresel gereksinimlere uygunluğu sağlanır.

Özetle, fizibilite, bir projenin başarılı olup olmayacağını değerlendirmek için yapılan detaylı araştırmalar ve analizler sürecidir. Projeye dair olası risklerin, maliyetlerin ve faydaların ortaya konması, yatırım kararlarının daha sağlam temellere dayandırılmasına yardımcı olur.