SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİ (Hedef 3)

Hedef 3

SAĞLIKLI VE KALİTELİ YAŞAM (Good health and well-being)

Dünya genelinde son yıllarda ölüm ve hastalıkların önde gelen birkaç nedenine karşı büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Yaşam beklentisi önemli ölçüde artmıştır; bebek ve anne ölüm oranları düşmüş, HIV ve sıtma gibi hastalıklardan kaynaklı ölümlerde gidişat tersine çevirlmiştir.

Sürdürülebilir kalkınma için toplumun ve toplumu oluşturan insanların sağlıklı olması esastır ve 2030 Gündemi ikisinin karmaşıklığını ve birbirine bağlılığını yansıtmaktadır. SKH’leri giderek artan ekonomik ve sosyal eşitsizlikleri, hızlı kentleşmeyi, iklim ve çevreye yönelik tehditleri, HIV ve diğer bulaşıcı hastalıkların devam eden yükünü ve bulaşıcı olmayan hastalıklar gibi ortaya çıkan zorlukları hesaba katmaktadır. Evrensel ölçekte sağlıklı olmak SKH 3'e ulaşmak, yoksulluğu sona erdirmek ve eşitsizlikleri azaltmak için olmazsa olmaz maddelerden birisi olacaktır. Antimikrobiyal direnç de dahil olmak üzere SKH'lerine açıkça dahil edilmese de ortaya çıkan küresel sağlık öncelikleri sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamında eylemlerin planlanıp uygulanmasını gerekli kılmaktadır. Ancak dünya global düzeyde sağlıkla ilgili Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmak için yoldan çıkmış durumdadır. İlerleme, hem ülkeler arasında hem de ülkeler içinde eşitsizlikleri barındırmaktadır. En kısa ve en uzun yaşam beklentilerine sahip ülkeler arasında 31 yıllık bir ortalama yaşam farkı bulunmaktadır. Ve bazı ülkeler etkileyici kazanımlar elde etmiş olsa da, ulusal ortalamalar birçoğunun geride kaldığını gizlemektedir. Eşitsizlikleri ele almak ve herkes için iyi ve sağlıklı bir yaşam inşa etmek için çok sektörlü, hak temelli ve cinsiyete duyarlı yaklaşımlar esastır.

AMAÇLANAN HEDEFLER

• 2030 yılına kadar küresel anne ölüm oranını 100.000 canlı doğumda 70'in altına düşürmek.

• 2030 yılına kadar, tüm ülkelerin yenidoğan ölüm oranını 1.000 canlı doğumda en az 12'ye ve 5 yaş altı ölüm oranını 1.000 canlı doğumda en az 25'e düşürmeyi hedefleyerek, yenidoğan ve 5 yaş altı çocuklarda önlenebilir ölümleri sonlandırmak.

• 2030 yılına kadar AIDS, tüberküloz, sıtma ve ihmal edilmiş tropikal hastalık salgınlarını sona erdirmek ve hepatit, su kaynaklı hastalıklar ve diğer bulaşıcı hastalıklarla mücadele etmek

• 2030 yılına kadar, önleme ve tedavi yoluyla bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanan erken ölümleri üçte bir oranında azaltmak ve ruh sağlığı ve refahı teşvik etmek

• Uyuşturucu madde bağımlılığı ve alkolün zararlı kullanımı da dahil olmak üzere madde bağımlılığının önlenmesi ve tedavisinin güçlendirilmesi.

• 2020 yılına kadar, dünya çapındaki trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanma sayısını yarıya indirmek.

• 2030 yılına kadar aile planlaması, bilgi ve eğitim de dahil olmak üzere cinsel ve üreme sağlığı hizmetlerine evrensel erişimi sağlamak ve üreme sağlığının ulusal stratejilere ve programlara entegre edilmesini sağlamak.

• Finansal risk koruması, kaliteli temel sağlık hizmetlerine erişim ve herkes için güvenli, etkili, kaliteli ve uygun fiyatlı temel ilaçlara ve aşılara erişim dahil olmak üzere evrensel sağlık kapsamına ulaşmak.

• 2030 yılına kadar tehlikeli kimyasallar ile hava, su ve toprak kirliliği ve kontaminasyonundan kaynaklanan ölüm ve hastalık sayısını önemli ölçüde azaltmak.

• Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin tüm ülkelerde uygun şekilde uygulanmasını güçlendirmek.

• Öncelikle gelişmekte olan ülkeleri etkileyen bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıklar için aşı ve ilaçların araştırılması ve geliştirilmesini desteklemek, gelişmekte olan ülkelerin halk sağlığını korumak için esneklikler konusunda Ticaretle İlgili Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması hükümlerini tam olarak kullanma hakkını teyit eden TRIPS Anlaşması ve Halk Sağlığına İlişkin Doha Bildirgesi uyarınca uygun fiyatlı temel ilaçlara ve aşılara erişim sağlamak ve özellikle herkes için ilaçlara erişim sağlamak.

• Gelişmekte olan ülkelerde, özellikle en az gelişmiş ülkelerde ve küçük ada gelişmekte olan devletlerde sağlık finansmanını ve sağlık işgücünün işe alınmasını, geliştirilmesini, eğitilmesini ve elde tutulmasını önemli ölçüde artırmak.

• Tüm ülkelerin, özellikle gelişmekte olan ülkelerin, ulusal ve küresel sağlık risklerinin erken uyarısı, risk azaltma ve yönetimi konusundaki kapasitelerinin güçlendirilmesi.