KARBON KREDİSİ

Karbon Nedir?

Karbon, periyodik tablonun 2. periyodunun 14. grubunda yer alan doğal bir elementtir. Atom numarası 6'dır. C sembolü ile gösterilir ve ametaldir. 3825 ºC'de süblimleşir yani katı hâlden doğrudan gaz hale geçer.

Karbon kredileri nedir ve bunları kim satın alır?

İklim değişikliğinin etkileri giderek daha görünür ve iş dünyası için temsil ettiği riskler daha anlamlı hale geldikçe, küresel ekonomi karbon ayak izini azaltmak için çaba göstermeye başlamıştır. Bu sonuca ulaşmak için hem kamu hem de özel sektör, sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik cesur ve iddialı eylemlerde bulunmaya teşvik edilmektedir. Bunu yapmanın araçlarından biri de karbon kredilerinin kullanılmasıdır.

Karbon kredisi piyasası, bir bütün olarak atmosferdeki sera gazı konsantrasyonunun iklim değişikliğinin nedeni olması nedeniyle, CO₂'nin atmosferden azaltılması veya uzaklaştırılmasının her yerde gerçekleşebileceği ve bunun tüm gezegene fayda sağlayacağı tezinden doğmuştur. Bir şirket, kendi coğrafi bölgesi veya iş operasyonları dışında gerçekleşen bir emisyon azaltımına yatırım yaparak bile iklim değişikliğinin azaltılmasına katkıda bulunabilir.

Bir karbon kredisi, bir kuruluştan (karbon azaltma/giderme kaynağı) diğerine (satın alan şirket) satılabilen, salınmayan veya atmosferden uzaklaştırılan 1 ton CO₂ eşdeğerini temsil eder. Karbon kredilerinin üretimi ve satışı, emisyonları azaltan veya atmosferdeki karbonu ortadan kaldıran proje ve faaliyetler için mali bir teşvik oluşturma amacına hizmet etmektedir; çünkü azaltılan/uzaklaştırılan her ton CO₂ kar amacıyla satılabilir ticari bir ürün haline gelmiş bulunmaktadır.

Şirketler neden karbon kredisi alır?

Şirketlerin karbon kredisi satın almalarının birçok nedeni vardır; örneğin net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmak, Paris anlaşmasının hedeflerine uyum sağlamak, pazarlama stratejilerinin bir parçası olarak emisyon azaltım hedeflerine uyumlu olmak, müşteri gereksinimlerine saygı duymak, sektör trendlerine uyum sağlamak ve tüketicinin çevre sorunlarına ilişkin farkındalığını yansıtmk.

Genellikle şirketler, belirli bir emisyon azaltımı seviyesine ulaşmak için sürdürülebilirlik stratejilerinin bir parçası olarak karbon kredileri satın alırlar. Şirketler, satın alınan karbon kredilerinin emisyon azaltım değerlerini sera gazı envanterlerinde hesaba katarak” Net Sıfır” kilometre taşına doğru ilerleme kaydedebilirler; bu, karbondan arındırma stratejileri yoluyla azalttıkları ve/veya ortadan kaldırdıkları kadar iş operasyonlarından da daha fazla CO₂ saldıkları anlamına gelir.

-Bu durum karbon kredilerinin satın alınmasını da içerebilir.

Ancak: Karbondan arındırma stratejileri ve sera gazı muhasebesine yönelik standartları ve en iyi uygulamaları belirleyen güvenilir kuruluşlar, şirketlerin satın aldıkları herhangi bir karbon kredisini emisyonlarının azaltılması olarak saymasına izin vermezler. Bir miktar karbon kredisi satın alınarak talep edilen CO₂ azaltımları, satın alan şirketin değer zinciri dışındaki bir projeden kaynaklanıyorsa, bunlar yalnızca telafi çabası olarak değerlendirilebilir ve şirketin emisyon değerlerinden düşülemez. Buna dengeleme denir, yani sera gazı emisyonlarının azaltılması veya ortadan kaldırılması, bunun bedelini ödeyen şirketin iş sınırları dışında gerçekleştirilir (örneğin, karbon kredisi satın alınarak). Sera Gazı Protokolü ve Bilime Dayalı Hedefler Girişimi gibi kuruluşlar, şirketlerin karbondan arındırma eylemleri hiyerarşisini takip etmeleri gerektiğini açıkça belirtmektedir; bunlardan ilki, doğrudan kendi varlıkları ve operasyonlarıyla ilişkili emisyonların azaltılması olmalı ve yalnızca Azaltma hedeflerine ulaşıldığında kalan emisyonları telafi edilmelidir.

Kredi satın alan şirketlere örnekler

Karbondan arındırma stratejilerinin bir parçası olarak karbon kredisi satın alan şirketler örneğin Disney, Microsoft, Delta Airlines, Samsung ve Google'dır.

Gönüllü karbon piyasaları ve emisyon ticareti

Karbon kredileri , şirketlerin katılmakta veya katılmamakta özgür olduğu gönüllü bir piyasa mekanizması aracılığıyla iklim eylemini teşvik etmek amacıyla gönüllü karbon piyasasında ticareti yapılan sera gazlarının azaltımları ve ortadan kaldırılmasıdır; bu, belirli miktarda emisyon tahsisatları tahsis ederek yüksek emisyonlu sektörlerin karbon emisyonlarını kademeli olarak azaltmayı amaçlayan ulusal yasa yapıcılar tarafından oluşturulan zorunlu, yasal olarak bağlayıcı çerçeveler olan emisyon ticareti planları ile karıştırılmamalıdır. Yani, Emisyon tahsisini optimize etmek için şirketler arasında alınıp satılabilen 1 ton CO₂ eşdeğeri emisyon izni; Zamanla yasa koyucular tarafından toplam tahsisat miktarı azaltılır ve aynı zamanda düzenlemeye tabi sektörlerdeki emisyon hacmi de azalır. Özetle, gönüllü karbon piyasasında ticareti yapılan karbon kredileri, sera gazı azaltımlarını ve ortadan kaldırılmasını ödüllendirirken, emisyon ticareti planlarında ticareti yapılan emisyon tahsisatları, ilk etapta sera gazı emisyonlarını sınırlamayı amaçlamaktadır.

Düşük kaliteli ve yüksek kaliteli krediler

Karbon kredilerinin kalitesi, onları üreten projelerin gerçekleştirilmesinde izlenen standartlar ve metodoloji ile belirlenmektedir. Bazı şirketler, kendi tanımladıkları metodolojileri kullanarak veya azaltma ve çıkarmaların sertifikasyonu için çok katı olmayan standartlara uygunluk iddiasında bulunarak proje geliştirmeye ve kredi üretmeye karar verebilir; bunlar düşük kaliteli krediler olacaktır. Yüksek kaliteli krediler, çok sayıda kalite kontrol aşamasını içeren ve karbon projelerini belgelendirmek için üçüncü taraflarla birlikte çalışmayı içeren ciddi ve katı metodolojiler izlenerek oluşturulur.

-Tarımda da karbon tarımı yöntemleri uygulanarak karbon kredileri üretilebilir.

Sonuç Olarak

Sonuç olarak, karbon kredileri, özellikle diğer karbon azaltma ve giderme girişimleriyle birlikte kullanıldığında, bir şirketin karbondan arındırma çabalarına önemli ölçüde katkıda bulunabilir. Son zamanlarda kendilerine yöneltilen eleştirilere rağmen, S&P Global ve Time'ın da desteklediği Ecosystem Marketplace'in yakın tarihli bir raporu, iklim stratejilerinin bir parçası olarak karbon kredisi satın alan şirketlerin, sürdürülebilirlik başarıları açısından aslında karbon kredisi satın almayan emsallerinden daha iyi performans sergilediğini ve kendilerini iklim olarak konumlandırdıklarını göstermiştir.