İNCİR

İNCİR (Ficus carica)

İncir, dutgiller (Moraceae) familyasına ait olan ve 800'den fazla tropikal ve subtropikal çeşidi bulunan Ficus cinsinin tip türüdür. Bilimsel sınıflandırmada kullanılan Latince adı Ficus caricadır. İsmini Güney Ege bölgesinde yaşamış olan Karia uygarlığından almıştır. Taksonomi biliminin yani canlıları bilimsel olarak sınıflandırmanın kurucusu Carl Linnaeus bu ağaç türünü isimlendirdiğinde çiçeksiz olduğunu özellikle belirtmiştir.

İncir ağaçları diğer meyve ağaçları gibi çiçek açmaz. İncirin meyvesi aslında bir tür kapalı çiçektir ve bir incir ağacında ya yalnızca dişi çiçekler ya da yalnızca erkek çiçekler gelişir. İncir ağacı çiçeklerinin armut şekilli bir koza içerisinde tersyüz edilmiş bir şekilde açarak olgunlaşmasıyla incir meyvesi oluşur. Yüzlerce çiçek içeren bu yapıya sikonyum adı verilir. Her çiçek aken adı verilen sert kabuklu, yediğimizde çıtırdayan meyvelere dönüşür. Yani yediğimiz her bir incir aslında yüzlerce incir meyvesidir.

Tozlaşmanın gerçekleşmesi için erkek çiçeklerdeki çiçek tozlarının dişi çiçeklere taşınması gerekir. Çiçekleri neredeyse tamamen kapalı sikonyum’lar içerisinde hapsedilen dişi incir ağaçlarının tozlaşmasına ilek arıcığı (Blastophaga psenes) denilen ve yumurtalarını yalnızca erkek incir çiçeklerine bırakan bir yabanarısı türü yardımcı olur.

Dişi yabanarısı erkek incir ağacındaki incirlerin tepesindeki küçük açıklıktan içeri girip yumurtalarını çiçeklerin içine bırakır. Yumurtalar kışı burada geçirir. İlkbaharda dönüşüm geçirmiş olarak dışarı çıkan yabanarılarının vücutlarına erkek çiçek tozları bulaşmış olur. Bu yabanarılarının dişileri yumurtalarını bırakacak yeni erkek incir çiçekleri aramaya başlar. Bu sırada komşu ağaçlardaki dişi incir çiçeklerini de ziyaret ederler. Dişi incirlerin de tepesinde bir açıklık bulunur. Yabanarıları buradan içeri girer. Ancak, dişi incir çiçeklerinin yapısı erkeklerinkilerden farklı olduğu için yabanarıları dişi çiçeklere yumurtalarını bırakamayıp geri çıkarlar. Ama bazıları da kanatları ve antenleri kırıldığı için geri çıkamaz ve incir meyvesinin içinde kalırlar. Bu sırada vücutlarına yapışmış olan çiçek tozlarını dişi çiçeklere bulaştırırlar ve tozlaşma gerçekleşmiş olur bu olaya ise "Kaprifikasyon" denilir. Sonrasında ise tohumlar gelişmeye başlar.

Nasıl Tüketilir

İncirler hem taze olarak hemde kurutulmuş olarak yenilebilir iki şekilde de son derece lezzetli bir besindir. Ayrıca, reçel, rulo, bisküvi ve diğer tatlı türlerinde de kullanılabilir. Olgunlaşmış meyveyi taze olarak muhafaza etmek biraz zor olduğundan ticari üretimin çoğu kurutulmuş ve işlenmiş formlardadır. Çiğ incir, çok az protein, yağ ve mikro besin içeriği ile kabaca %80 su ve %20 karbonhidrat içerir. Orta derecede bir diyet lifi kaynağıdırlar.

Olgunlaşmış meyvelerinin besin değeri ise oldukça yüksektir. Meyvelerin bileşimini %30-40 şeker, A, B, C vitaminleri oluşturur.

İncir başlıca dış satım ürünlerimizden birisidir. Ege bölgesinde tarımda ön planda yer alır. Türkiye'de en fazla Aydın yöresinde yetiştirilir.

İncirin Faydaları

İncirin faydaları saymakla bitmez hem taze hem de kurulmuş haliyle oldukça lezzetli bir meyvedir. Bu meyveyi tüketmek hem kan şekerini düzenler hem de sağlık açısından kişiye çok çeşitli faydalar sağlar. İncir, her gün olmasa da hafta 2-3 kez beslenme menüsüne eklenmesi gereken meyvelerden birisidir.

İncir içerisinde barındırdığı mineraller, vitaminler ve antioksidanlar açısından zengin bir meyve olması münasebetiyle vazgeçilmez meyvelerden birisidir. Zengin besin içeriği ve tadı inciri insanlar için oldukça cazip kılmaktadır. Özellikle Ege bölgesinde yörenin incisi olarak adlandırılır ve bu özelliğinden dolayı yöre halkının gözbebeğidir.

İncirde bulunan vitamin ve mineraller;

• C vitamini
• K vitamini
• B vitaminleri
• A vitamini

• Potasyum
• Çinko
• Manganez
• Demir
• Bakır

Kuru İncirin Faydaları

• Kuru incir her mevsimde bulunabilmesi ve insan sağlığına bir çok faydasının olmasından dolayı çok cazip bir besin olarak değerlendirilmelidir.
• Lif oranı taze incire göre daha fazladır bu yüzden sindirim sistemi ve kabızlık gibi rahatsızlıklara iyi gelir.
• Antioksidan özelliği sayesinde hastalıklara karşı koruyucu özelliği bulunur.
• Bağışıklık sistemi ve sindirim sistemine faydalıdır. Bağışıklık sistemini korur ve güçlendirir.
• Bünyesinde bulunan sodyum sayesinde hipertansiyona iyi gelir.
• Kuru incirde demir minerali bulunur kişinin demir ihtiyacı için tüketmesinde fayda olan bir besindir.
• Kuru incir kanser hastaları için faydalı bir meyvedir. Kanser hücrelerinin yayılımını yavaşlatır.
• Yıkıma uğrayan hücrelerin vücuttan doğal yolar atılmasına yardımcı olur.

Taze İncirin Faydaları

• İçerisinde yüksek oranda potasyum barındırır aynı zamanda yağ oranı düşüktür, bu özelliğinden dolayı kalp hastaları da dahil herkesin tüketmesinde fayda olan bir besindir.
• Kalbin yağlanmasına engel olur ve kalbi korur.
• İnflamatuar sitokinlerini azaltması nedeni ile alzheimer riskini azaltır.
• Yüksek oranda lif barındırır bu özelliği ile hem sindirim sistemine hem de bağışıklık sistemine faydalıdır,
• Özellikle menopoz dönemindeki kadınların hormonlarının dengelenmesi ve bağışıklık sistemlerinin korunması için tüketilmesi oldukça önemlidir.
• Özellikle kadınların güzellikleri için tercih ettiği bir meyvedir. Anti aging etkisi ile kadınların vazgeçilmezidir.
• Cilt problemlerine de iyi gelir. Akne ve sivilce sorunları olan kişilere fayda sağlar.
• K vitamini ve kalsiyum açısından oldukça etkili bir meyvedir, kemik dokularının sağlığı için beslenmeye menülerine mutlaka eklenmesi gerekir.
• Hafızayı güçlendirici etkisi bulunur.
• Astım gibi hastalıklara iyi gelir.
• Tansiyonun düzenlenmesine katkı sağlar.
• Kanser hücreleri ile savaşır ve kanser türlerinin yayılmasının önüne geçer.
• Bağışıklığı güçlendirir.
• Kabızlığa ve sindirim sisteminin düzenlenmesinde oldukça faydalıdır.

Kuru veya yaş olarak günde 2 tane tüketilebilir. Fazla tüketimi özellikle kuru incirdeki şeker oranından dolayı diyabeti olan kişilerin fazla tüketmemelerinde fayda vardır. Kilo problemi olan kişilerin günde 2 adetten fazla tüketmemeleri uygundur.