Birçok dünya mutfağında
kavanozlarda öğütülmüş veya çiğ olarak tarçın çubukları bulunur. Şimdiye kadar
bir tarçın çubuğunu elinizle tuttuysanız tarçın bitkisinin kurutulmuş kabuğuna
göz atmışsınız demektir. Cinnamomum cinsindeki yüzlerce tür tropikal ve
subtropikal bölgelere özgü bir bitki türüdür. Bazıları uzun boylu ağaçlar
bazıları ise daha küçük boylu ağaç-ağaççık yada çalı formunda büyürler,
görünüşleri biraz farklıdır.
Tarçın bitkisinin
yaprakları genellikle parlak yeşil ila sarı-yeşildir ve bitkiler küçük çiçekler
üretir. Hem kabuğu hem de yapraklarının yağları sayesinde aromatiktir. Baharat
yapmak için kullanılan kısımlar çeşitli tarçın türlerinin iç kabuğudur. Tarçın
türleri genellikle yavaş ila orta büyüme hızına sahiptir ve ilkbaharda veya
erken sonbaharda ekilebilir.
Bitkisel Özellikleri
(Çeşide Bağlı Olarak):
·
Bitkisel Formu: Ağaç, ağaççık ve çalı
·
Olgun Boyut: 0,9-18 m. boyunda,
·
Güneşe maruz kalma: Tam, kısmi
·
Toprak tipi: Tınlı, iyi drene edilmiş
·
Toprak pH'ı: Asidik ila nötr (6.2–7.2)
·
Çiçeklenme Zamanı: Yaz
·
Çiçek rengi: Beyaz sarı
Tarçın Nasıl Ekilir?
Tarçın tropikal bir
bitkidir, bu nedenle sıcak bir iklimde tarçın bitkilerini açık havada yetiştirebilirsiniz.
Çoğu üretici işe tohum yerine genç fidan bitkileri ile başlar.
Açık havada tarçın ekerken, türün olgun boyutu için yeterli alan sağlayan bir yer seçin. Bitkinizin yeterli güneş ışığı almasını sağlamak için ekim alanının diğer ağaçlardan ve çalılardan birkaç metre uzakta olduğundan emin olun. Bitkinizin kök topunun iki katı büyüklüğünde bir çukur kazın ve toprağı kompostla düzeltin. Dikim çukurunu toprakla doldurun, hava ceplerini çıkarmak için hafifçe bastırın ve derinlemesine sulayın.
Tarçın
Bitkisinin Ekolojik İstekleri
Işık
Çoğu gün en az altı saat
doğrudan güneş ışığı anlamına gelen tam güneş, tarçın bitkileri için en
iyisidir. Ancak, çok sıcak ve kuru havalarda özellikle öğleden sonraları gölge
ihtiyacı duyabilirer.
Toprak
Tarçın bitkileri zengin,
iyi drene olan toprakları tercih eder. Kumlu-balçık iyi iş görecektir. Tarçın
bitkileri suyla dolu topraklarda iyi gelişmez ve bu nedenle ağır killi veya
sert topraklar başarı için iyi bir reçete değildir. Bahçe toprağınız tarçın
yetiştirmek için uygun değilse, ihtiyacı olan iyi drene edilmiş, kumlu, tınlı
toprak türünü sağlamak için kaplarda yetiştirin.
Su
Bu türler tropik
bölgelerde aldıkları düzenli yağışları sever, bu nedenle yağmurun az olduğu
zamanlarda sulama ile bunu tekrarlamaya çalışmalısınız. Toprağın tamamen
kurumasına izin vermeyin. Toprağın üstü kuruduğunda sulayın ve kökleri serin
tutmak ve toprak nemini korumak için malç kullanın .
Sıcaklık ve Nem
Tarçın bitkileri sıcak ve
nemli bir iklimi sever. Doğal ortamlarında, ortalama 26 derece olan sıcaklıklar
sağlıklı büyümeyi destekler. Sıcaklıklar 4,4 derecenin altına düştüğünde veya
çok kuru koşullarda iyi performans göstermezler.
Bitkinin soğuğa
dayanıklılık bölgesinden daha soğuk bir iklimde bahçe yapıyorsanız, tarçını bir
serada kaplarda yetiştirebilir veya kabı yaz aylarında dışarıda tutabilir ve
kışı ev bitkisi olarak iç mekanda geçirebilirsiniz.
Gübreleme
Tarçın bitkiniz için ekim
deliğinde dengeli, yavaş salınan bir gübre kullanın. Ardından, tekniğine uygun
olarak (gübreleme talimatları) her baharda gübreleyin.
Bazı Tarçın Çeşitleri
Cinnamomum verum,
genellikle gerçek tarçın veya Seylan tarçını olarak anılır ve üstün aroması ile
bilinir.
Cinnamomum cassia,
genellikle Çin tarçını olarak bilinir ve Kuzey Amerika'da satılan en yaygın
tarçın türüdür.
Cinnamomum loureirii,
Saygon tarçını veya Vietnam tarçını olarak bilinir. Bu türün güçlü bir tadı ve
aroması vardır ve birinci sınıf bir fiyata gelir.
Hasat
Tarçınınızı ekimden iki
ila üç yıl sonra ve bundan sonra iki yılda bir hasat edebilirsiniz. Tek tek
dalları kesin veya tüm ağacı gövdeden kesin. (Toprakta büyüyen ağaçlar
genellikle yeni bir ağaç olacak yeni sürgünler üretir.) Altta bitkinin
yenilebilir kısmını ortaya çıkaran sarımsı-turuncu tabakayı görene kadar dış
kabuğu kazıyın. Bu tarçın tabakasının şeritlerini keskin bir bıçak veya boya
kazıyıcı ile soyun, daha hafif çekirdeği gördüğünüzde durun.
Parçaları yaklaşık bir
hafta boyunca tek bir kat halinde iç mekanda kurumaya bırakın. Tarçın
çubuklarında gördüğünüz tipik şekle kıvrılacaklar. Daha sonra öğütebilir veya
çubuk şeklinde bırakabilirsiniz. Tarçınınızı ağzı kapalı bir kapta serin ve
kuru bir yerde saklayın ve birkaç yıl saklaması gerekir.
Saksıda Tarçın Nasıl
Yetiştirilir?
Tarçının soğuğa
dayanıklılık bölgelerinin kuzeyindeki bahçıvanlar, bitkilerini genellikle
kaplarda yetiştirir ve soğuk havalarda iç mekanlarda veya bir serada tutar.
Tarçın türleri genellikle kaplarda tam boyutlarına ulaşmazlar, ancak birkaç yıl
sonra yine de mis kokulu tarçın kabuğunu verebilirler.
Tarçın bitkinizin
büyümesini ve olgunlaşmasını sağlamak için en az 18 inç çapında ve 20 inç
derinliğinde büyük bir kapla başlayın. Kap ayrıca geniş drenaj deliklerine
sahip olmalıdır. Gevşek, iyi drene olan bir saksı karışımı kullanın ve toprağın
üst kısmı kuruduğunda su kullanın. Büyümesini güneş ışığında hızlandırmak için
bitkiyi yaz aylarında açık havada getirin. İç mekanlarda güneye bakan bir
pencere idealdir. Gerektiğinde nemi artırmak için bitkinizi sisleyin. Ve büyüme
mevsimi boyunca (ilkbahardan sonbahara kadar) etiketteki talimatları izleyerek
sıvı bir gübre ile gübreleyin.
Çoğaltma
Yeni tarçın bitkilerini
kök kesimlerinden çoğaltabilirsiniz . Kesimi nemli saksı karışımına yerleştirin
ve ideal olarak güneşli bir pencere kenarında sıcak tutun. Çelikler genellikle
kök oluşturmak için yavaştır ve birkaç ay boyunca açık havada ekilmeye hazır
olmayabilir.
Budama
Tarçın bitkileri düzenli
budama gerektirmez. Ancak bitkinin genel sağlığını etkilemelerini önlemek için
ölü, hasarlı veya hastalıklı dalları budamalısınız.
Tohumlardan Tarçın Nasıl
Yetiştirilir?
Kuşlar, tarçın
bitkilerinin meyvelerini çok severler. Ancak bazılarını kurtarabilirseniz, yeni
bitkilere tohumdan başlayabilirsiniz. Canlılıklarını hızla kaybettikleri için
tohumları tazeyken ekin. Onları steril bir tohum başlangıç karışımıyla dolu
saksılara yaklaşık 2,5 cm. derinliğinde ekin. Onları yaklaşık 23-24 derecede
nemli ve sıcak tutun. Çimlenme yaklaşık üç hafta içinde gerçekleşmelidir.
Yaygın Zararlılar ve
Bitki Hastalıkları
Mantar hastalıkları,
aşırı nemli veya gölgeli koşullarda stres altında büyüyen tarçın bitkilerini
etkileyebilir. Tarçın kelebeği ve tarçın akarı gibi tarçın bitkilerini
etkileyen böcek zararlılarının çoğu, tropik bölgelerin dışında bulunmaz.
Kullanım Alanları
Tarçın ağaçlarının kabuklarından
elde edilir ve baharat olarak kullanılır. Ağırlıklı olarak mutfaklarda, tatlı
ve tuzlu yemeklerde, kahvaltılık gevreklerde, atıştırmalık ürünlerde, çay ve
geleneksel yiyeceklerde aromatik bir çeşni ve lezzet verici olarak tercih
edilir.
Tarçının
Faydaları
Türk mutfağında sıklıkla
kullanılan tarçın, lezzetiyle ünlenmiş olmasına karşın faydaları yeterince
bilinmeyen bir baharattır. özellikle de diyabet üzerindeki faydalarının
keşfedilmesinin de etkisiyle tarçın, sağlığına önem verenler tarafından daha
sık tercih edilmeye başlamıştır. Özellikle çubuk tarçın bu kapsamda ön plana
çıkmaktadır. Ayrıca, kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi, beyin ve sinir
sistemine ilişkin hastalıklardan ve kanserden koruması gibi pek çok olumlu etkiside
mevcuttur.
Tarçının faydalarını
başlıca aşağıdaki şekilde saymak mümkündür.
1. Antioksidan içeriği
yüksektir
2. Enfeksiyonlara karşı
korumaya yardımcı olur
3. Diyabet ve
kardiyovasküler hastalıklara karşı etkilidir
4. Nörodejeneratif
hastalıklardan korunmaya yardım eder
5. Emziren annelerin süt
üretiminin artmasını destekler
6. Kilo vermede yardımcı
olur
Tarçın yemeklerde ve
tatlılarda tatlandırıcı olarak kullanılabilir. Olumlu etkilerden en faydalı şekilde
yararlanabilmek için kaynamaya yakın sıcak su içerisinde 5 dakika demleyerek
çayını hazırlayabilirsiniz. Günde bir fincan tarçın çayı yeterlidir.
Yağ olarakta kullanım
alanı vardır. Cilde faydalıdır ve ağrıları azaltıcı etkileri bulunur, haricen
ağrıyan bölgelere sürülebilir.
Olası Yan Etkileri
Yan etkileri çok az olsa da
özellikle kronik hastalıkları bulunanlar, ilaç kullananlar ve alerjisi olanlar
düzenli olarak tarçın tüketmeye başlamadan önce mutlaka uzman hekimlere
danışmalıdır.
No comments:
Post a Comment
Yorumunuz İçin Teşekkürler