Örme Canlı Eşik

Örme canlı eşik (Wattle check dam)

Taban ve yanlardaki oyulmaların tahkimi amacıyla tesis edilirler. Bu amaçla 1-1,5 m uzunlukta ve 6-15 cm çapında canlı ağaç kazıklar, oyuntu eksenine dik olarak 30-50 cm ara ile çakılır  ve araları meşe, söğüt,  kavak gibi canlı materyallerin kullanımı ile örülür, arkaları toprakla doldurulur. Kazıkların en az 1/3'ü sürgün verecek ağaç türlerinden seçilmelidir.

Örme Canlı Eşik (Wattle Check Dam), oyuntu ıslahında ve küçük akışlı erozyon kontrolü projelerinde kullanılan bir yapıdır. Genellikle dallar, çalılar, ahşap direkler ve yerel malzemelerle oluşturulan bu eşikler, su akışını yavaşlatarak sediment birikimini sağlar, oyuntuların büyümesini engeller ve bitki örtüsünün yeniden oluşmasına yardımcı olur.

Örme Canlı Eşiklerin Özellikleri

1. Doğal Malzemeler Kullanılır: Genellikle çalı dalları, ahşap direkler veya hasır örgü gibi kolay erişilebilir malzemeler tercih edilir.
2. Ekonomiktir: Yerel ve doğal kaynaklardan üretildiği için düşük maliyetlidir.
3. Çevre Dostudur: Hem inşa süreci hem de sonrasında çevreye zarar vermez; aksine ekosistemi destekler.
4. Geçici veya Kalıcı Çözüm Olabilir: Bitki örtüsünün büyümesine kadar geçici bir önlem ya da uygun bakım ile kalıcı bir yapı olarak kullanılabilir.

Nasıl Yapılır?

1. Planlama ve Yer Belirleme

• Akışın yoğun olduğu oyuntular veya akarsu yatakları belirlenir.
• Yapının yüksekliği ve genişliği, oyuntunun boyutuna ve su akış hızına göre tasarlanır.

2. Malzeme Hazırlığı

• Esnek ve dayanıklı dallar (örneğin söğüt, kavak gibi ağaçlardan).
• Ahşap direkler veya kazıklar.
• Yerel çalılar ya da saman balyaları.

3. İnşa Süreci

1. Kazıkların Yerleştirilmesi: Eşik yapılacak alan boyunca ahşap direkler düzenli aralıklarla dikilir.
2. Örme İşlemi: Çalı dalları ya da bitkisel malzemeler, kazıkların arasına sıkıca örülür.
3. Toprak ve Malç Ekleme: Örme eşiklerin tabanına toprak doldurulur ve organik malzeme ile örtülür.
4. Canlılık Sağlama: Yerleştirilen dallar köklenip yeşermesi için sulanabilir, böylece doğal bir bitki bariyeri haline gelir.

Faydaları

1. Su Akışını Yavaşlatır: Suyun taşıma gücünü azaltarak tortuların çökmesine olanak tanır.
2. Sediment Birikimi Sağlar: Eşik arkasında toprak birikir ve bu bölgenin tarım veya bitkilendirme için kullanılmasına zemin hazırlar.
3. Erozyonu Azaltır: Oyuntunun daha fazla derinleşmesini ve genişlemesini engeller.
4. Bitki Örtüsü Yenilenir: Dallar köklendikçe doğal bir bariyer ve yeşil alan oluşur.

Kullanım Alanları

• Küçük Oyuntular: Küçük ölçekli erozyon alanlarında uygulanır.
• Kırsal Alanlar: Tarımsal arazi koruma ve yağış suyu yönetiminde sık kullanılır.
• Akarsu Yatakları: Akışın yoğun olduğu küçük su yollarını stabilize etmek için uygundur.

Başarı İçin İpuçları

1. Yerel Malzeme Kullanımı: Yerel bitkiler ve dallar seçilerek hem maliyet düşürülür hem de çevreyle uyum sağlanır.
2. Doğru Yerleşim: Eşiklerin çok dik yamaçlarda veya aşırı geniş oyuntularda etkili olmadığı durumlar göz önünde bulundurulmalıdır.
3. Bakım: Yapının ilk birkaç yılında düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerekirse onarılması önemlidir.