Ormansızlaşma Nedir?

Ormansızlaşma (Deforestation)

1) Bir orman alanının diğer bir kullanım altındaki bir araziye dönüştürülmesi veya ağaç örtüsü kapalılığının minimum % 10 eşik sınırının altına düşmesi. Ancak % 10 kapalılık ülkeden ülkeye  değişebilmektedir. Örneğin bir ülke orman tanımında en az % 30 kapalılığa sahip  şeklinde tanımlama yapmışsa ormansızlaşma kapalılığın % 30’un altına düşmesi olarak alınmalıdır.

2) Bir orman örtüsünün insan etkisi veya doğal nedenlerle uzun dönem veya devamlı kaybı ile orman alanının diğer arazi kullanımlarına (tarım alanı mera, yerleşim alanı gibi) dönüştürülmesi.

Ormansızlaşma (ya da deforestasyon), ormanların, çeşitli sebeplerle yok edilmesi veya tahrip edilmesi sürecidir. Ormansızlaşma, genellikle insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak meydana gelir ve dünya genelinde çevresel, ekonomik ve toplumsal sorunlara yol açabilir.

Ormansızlaşmanın Nedenleri:

1. Tarım Alanlarının Genişlemesi: Ormanlar, tarım alanı açmak amacıyla kesilebilir. Özellikle tropikal ormanlar, geniş tarım alanları, özellikle palm yağı, soya fasulyesi, mısır ve kakao gibi ürünler için kesilmektedir.

2. Ağaç Kesimi: Ticari odun üretimi, kereste, kağıt ve diğer odun türevlerinin üretimi amacıyla ormanlar kesilebilir. Ayrıca, yakacak odun temini de ormansızlaşmaya yol açan bir diğer etkendir.

3. Altyapı Gelişimi: Yeni yerleşim yerlerinin inşası, yollar, barajlar, madencilik faaliyetleri gibi projeler, ormanların yok olmasına yol açabilir.

4. Biyoenerji Üretimi: Fosil yakıtlara alternatif olarak kullanılan biyokütle enerjisi üretimi amacıyla ormanların kesilmesi de ormansızlaşmaya sebep olabilir.

5. Doğal Afetler: Orman yangınları, sel ve fırtınalar gibi doğal afetler, ormanların tahrip olmasına yol açabilir. Bunlar, bazen insanların oluşturduğu etkilerle daha da şiddetlenebilir.

6. İklim Değişikliği: İklim değişikliği de ormanların yapısını etkileyebilir. Uzun süreli kuraklık, ormanların susuz kalmasına ve çölleşmeye yol açabilir.

Ormansızlaşmanın Sonuçları:

1. Biyolojik Çeşitlilik Kaybı: Ormanlar, birçok farklı bitki ve hayvan türü için yaşam alanı sağlar. Ormansızlaşma, bu türlerin yok olmasına veya tehlike altına girmesine neden olabilir.

2. İklim Değişikliği: Ormanlar, atmosferdeki karbondioksiti (CO2) emen doğal depolar olarak bilinir. Ormanların yok olması, karbondioksit emiliminin azalmasına ve buna bağlı olarak sera gazı etkisinin artmasına yol açar, bu da iklim değişikliğine katkıda bulunur.

3. Toprak Erozyonu: Ağaçlar, toprağı kökleriyle tutar. Ormansızlaşma, toprağın gevşemesine ve erozyona neden olabilir. Bu da tarım alanlarının kaybına ve su kirliliğine yol açabilir.

4. Su Döngüsünün Bozulması: Ormanlar, su döngüsünü düzenler. Yağmur sularının emilmesi, toprağa sızması ve bu suyun bitkiler tarafından kullanılması sağlanır. Ormanların yok olması, su kaynaklarının azalmasına, su kalitesinin bozulmasına neden olabilir.

5. Yerel Halkların Yaşamını Etkileme: Ormanlar, yerel topluluklar ve orman köylüleri için önemli bir yaşam kaynağıdır. Orman ürünlerinden geçim sağlamak ve yaşam alanı oluşturmak, bu topluluklar için hayati öneme sahiptir. Ormansızlaşma, bu insanların gelir kaynaklarını ve yaşam alanlarını tehdit eder.

Ormansızlaşmayı Önlemek İçin Alınabilecek Tedbirler:

1. Sürdürülebilir Orman Yönetimi: Ormanların kesilmesi gerektiğinde, yenilenebilir kaynaklardan faydalanmak ve ağaçların yeniden dikilmesini sağlamak önemlidir.

2. Koruma Alanları ve Milli Parklar: Ormanların korunması için çeşitli koruma alanları ve milli parklar oluşturulabilir. Bu bölgelerde ormanların tahrip edilmesi yasaklanabilir.

3. Alternatif Tarım Yöntemleri: Tarım alanlarının genişletilmesi yerine, tarımsal verimliliği artırmaya yönelik yöntemler geliştirilmelidir.

4. Toplumsal Bilinçlenme: Ormansızlaşmanın çevresel etkileri hakkında toplumda farkındalık yaratılabilir. Bireysel olarak ormanları koruma bilincinin artırılması önemlidir.

5. Ağaçlandırma Projeleri: Ormanların yok olduğu bölgelerde yeniden ağaçlandırma çalışmaları yapılabilir.

Sonuç olarak, ormansızlaşma, sadece orman ekosistemlerini değil, küresel çevreyi de tehdit eden ciddi bir sorun oluşturur. Bu nedenle, ormanların korunması, sürdürülebilir yönetimi ve yeniden ağaçlandırma projeleri, çevresel sağlığın korunması için kritik öneme sahiptir.