Konglemera (Conglomerate) Kum boyutundan yani 2 mm’den büyük yuvarlak çakılların bir çimento maddesi ile birleşmesiyle oluşmuş taş. Çakıl taşı.
Konglomera (Conglomerate), çakıl, kum ve diğer iri taneli tortul malzemelerin doğal bir çimento ile bir araya gelmesi sonucu oluşan tortul bir kayaç türüdür. Bu kayaçlar, genellikle nehir yatakları, deniz kıyıları veya eski taşkın ovalarında tortul malzemelerin birikmesiyle meydana gelir.
Konglomera'nın Özellikleri
-
Bileşimi:
- Çeşitli büyüklüklerde çakıllar, kum taneleri ve daha küçük parçacıklardan oluşur.
- Çimento matrisi, çoğunlukla kalsit, silis veya demir oksit olabilir.
-
Renk ve Yapı:
- Konglomera'nın rengi, bileşenlerinin türüne ve çimento malzemesine bağlı olarak değişiklik gösterir. Çoğunlukla gri, kahverengi veya kırmızımsı renklerde olur.
- Taneler genellikle yuvarlak ve iyi aşınmış olup, birbirine gevşek ya da sıkı şekilde bağlıdır.
-
Tane Boyutu:
- Konglomera'nın ana malzemesi olan çakılların çapı 2 mm'den büyüktür.
- Çakılların büyüklüğü yerel jeolojik koşullara göre değişir.
-
Yoğunluk ve Sertlik:
- Çimentosunun türüne ve birikim şekline bağlı olarak değişen sertlik ve yoğunluğa sahiptir.
Konglomera Türleri
-
Ortaya Çıkış Şekline Göre:
- Klasik Konglomera: Çakılların yuvarlak ve aşınmış olduğu türdür. Bu, genellikle uzun mesafelerde taşınan malzemelerin birikimiyle oluşur.
- Breş (Brez): Konglomera'nın bir alt türüdür, ancak çakıllar köşelidir ve yuvarlak değildir. Bu durum, malzemelerin taşınma mesafesinin kısa olduğunu gösterir.
-
Çimento Türüne Göre:
- Kalsit Çimentolu Konglomera: Kalsiyum karbonat (kalsit) çimento görevi görür.
- Silis Çimentolu Konglomera: Çimento malzemesi silisten oluşur ve oldukça dayanıklıdır.
- Demir Oksit Çimentolu Konglomera: Çimento malzemesi demir oksittir ve genellikle kırmızımsı renktedir.
-
Çakıl Türüne Göre:
- Kuvartz Konglomera: Çakıl taneleri genellikle kuvarstan oluşur.
- Karışık Konglomera: Farklı türde kayaç ve mineral parçalarını içerir.
Konglomera'nın Oluşumu
-
Tortul Birikim:Akarsular, nehirler veya deniz dalgaları tarafından taşınan çakıl ve iri taneli malzemeler bir bölgede birikir.
-
Çimentolaşma:Zamanla, tortul malzemeler yeraltı sularının taşıdığı minerallerle birbirine yapışır ve kayaç haline gelir.
-
Basınç ve Zaman:Tortul tabakalar, üzerlerindeki ağırlığın etkisiyle sıkışır ve konglomera oluşur.
Konglomera'nın Oluştuğu Çevreler
-
Nehir Yatakları:Akarsuların taşıdığı çakıllar ve kumlar, vadilerin tabanında birikerek konglomera oluşturabilir.
-
Deniz Kıyıları:Dalga hareketleri, sahildeki çakılları bir araya getirir ve çimentolaşmayla konglomera haline dönüştürür.
-
Çöl Bölgeleri:Çöllerdeki nadir sel olayları sırasında taşınan iri taneli malzemeler konglomera oluşumuna yol açabilir.
-
Dağ Etekleri:Hızlı bir şekilde aşınan dağlık alanlarda taşınan iri taneler, dağ eteklerinde birikerek konglomera oluşumuna neden olabilir.
Konglomera'nın Kullanım Alanları
-
Yapı Malzemesi:İnşaatlarda ve zemin dolgusunda dolgu malzemesi olarak kullanılır.
-
Dekorasyon ve Peyzaj:Estetik görünümü nedeniyle dekoratif amaçlarla kullanılabilir.
-
Jeolojik Araştırmalar:Konglomera, geçmişteki çevresel koşullar ve tortul süreçler hakkında bilgi verir.
-
Yeraltı Kaynakları:Konglomera katmanları bazen altın, petrol veya diğer minerallerin bulunabileceği rezervuar kayaçlar olabilir.
Konglomera ile İlgili İlginç Bilgiler
-
Ekonomik Potansiyel:Bazı konglomera kayaçları, değerli maden yataklarını barındırabilir (örneğin, altın taşıyan konglomeralar).
-
Tarihi Kullanım:Antik uygarlıklar konglomerayı yapı taşı veya yol malzemesi olarak kullanmıştır.
-
Doğal Dayanıklılık:Konglomera, çimento türüne bağlı olarak aşınmaya ve erozyona karşı oldukça dayanıklı olabilir.
Konglomera ve Breş Arasındaki Farklar
Özellik | Konglomera | Breş |
---|---|---|
Tane Şekli | Yuvarlak ve aşınmış | Köşeli ve keskin |
Taşınma Mesafesi | Uzun | Kısa |
Çevre Koşulları | Akarsu, deniz kıyısı | Dağ etekleri, fay hatları |
Türkiye’de Konglomera
Türkiye’de konglomera kayaçlarına sıkça rastlanır. Özellikle:
- Tuz Gölü çevresi,
- Ege ve Akdeniz kıyılarındaki alüvyal vadiler,
- İç Anadolu’daki eski göl tabanlarında konglomera örnekleri bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumunuz İçin Teşekkürler