Ham Humus

 Ham humus (Raw humus)

A horizonundan  kesin sınırla  ayrılan,  genellikle  asit ve yüksek  miktarda karbon içeren (% 52 veya daha fazla) yüksek C/N oranı (25-35, bazen daha fazla) olan bir orman humus tipi.

Ham humus, organik maddelerin bozulma sürecinin başlarında oluşan ve henüz tamamen ayrışmamış olan toprak bileşenidir. Humus, toprağın verimliliğini artıran ve bitkilerin büyümesi için gerekli olan besin maddelerinin depolandığı bir bileşiktir. Ham humus, humusun ilk aşamalarındaki yapısı ile tam anlamıyla ayrışmamış bir organik madde olup, bu süreçteki bitki ve hayvan kalıntılarının parçalanma sürecinde bulunur.

Ham Humusun Özellikleri:

1. Yapısal Özellik:

   • Ham humus, organik materyalin yarı ayrışmış hâlindedir. Yani, bitki ve hayvan kalıntıları hâlâ tanınabilir, ancak kısmen çözünmüş ve parçalanmışlardır.
   • Bu aşamada bakteriler ve mikroorganizmalar organik maddeleri ayrıştırmaya devam eder, ancak tam bir ayrışma söz konusu değildir.

2. Renk ve Doku:

   • Ham humus, genellikle kahverengi veya koyu kahverengi bir renge sahiptir. Renk, humusun içeriğindeki organik madde türüne göre değişiklik gösterebilir.
   • Ayrıca, bu materyalin yapısı genellikle yumuşak, pürüzsüz ve bazen de yapışkan olabilir.

3. Besin İçeriği:

   • Ham humus, karbon, azot, fosfor, potasyum gibi besin maddeleri bakımından zengindir, ancak bu maddeler tam olarak bitkiler tarafından kullanılabilir hale gelmemiştir. Bu nedenle, tam olarak ayrışmış humus kadar verimli değildir.
   • Yine de, humus, toprağın su tutma kapasitesini artırarak bitkilerin ihtiyaç duyduğu suyu saklamaya yardımcı olur.

4. Toprak Yapısına Etkisi:

   • Ham humus, toprak yapısına doğrudan katkıda bulunur. Organik madde olarak, toprakta hava dolaşımını artırır ve suyun daha iyi tutulmasını sağlar.
   • Aynı zamanda, toprağın asitlik (pH) seviyesini dengeleyebilir.

Ham Humus Nasıl Oluşur?

Ham humus, organik maddelerin mikroorganizmalar ve bakteriler tarafından ayrıştırılması sırasında ortaya çıkar. Bu süreç birkaç aşamadan geçer:

1. Başlangıç Aşaması:Bitki ve hayvan kalıntıları toprağa düşer ve çürümeye başlar. Mikroorganizmalar bu maddeleri parçalamaya başlar, ancak bu aşamada maddeler tamamen ayrışmaz.

2. Ayrışma ve Bozulma:Organik maddeler, daha küçük bileşiklere parçalanarak ham humus halini alır. Bu dönemde, bazı maddeler humifikasyon adı verilen süreçle tamamen ayrışmaya başlar.

3. Yavaş Ayrışma:Ham humus zamanla daha fazla mikroorganizmadan geçerek daha ayrışmış bir hale gelir. Bu aşamada, maddeler tam olarak humus halini alarak bitkiler tarafından kullanılabilir besinlere dönüşür.

Ham Humusun Kullanım Alanları:

1. Toprak İyileştirme:

   • Ham humus, toprak yapısını iyileştirebilir ve özellikle kuru, asidik veya sıkışmış toprakların düzeltilmesinde kullanılır.
   • Toprakta organik madde eklemek, bitkilerin daha iyi büyümesini sağlar.

2. Kompost Yapımı:Ham humus, kompost yapımında da kullanılan bir materyaldir. Ayrışmış organik maddelerle karıştırılarak zengin, sağlıklı toprak oluşturulabilir.

3. Fertilizer (Gübre):Ham humus, gübre olarak kullanılabilir çünkü besin maddeleri açısından zengindir, ancak bu besin maddelerinin tam olarak kullanılabilir hâle gelmesi için daha fazla ayrışma gereklidir.

Sonuç olarak, ham humus, toprak sağlığı için önemli bir bileşendir. Henüz tam olarak ayrışmamış olmasına rağmen, bitkilerin büyümesi için faydalı olabilecek besinleri içerir ve toprağın fiziksel özelliklerini iyileştirir. Ancak, bu süreç zaman alır ve toprağın tam verimli hâle gelmesi için humusun daha fazla ayrışması gerekir.