Eğimsiz Teraslar Nedir?

Eğimsiz teraslar (Level terraces)

Yüzeysel akışa geçen suların tutulması  ve arazinin öngörülen  kültürel tedbirlere hazır hale getirilmesi için, tesviye eğrilerine paralel ve sıfır meyille tesis edilen teraslardır. 

Eğimsiz teras çeşitleri arasında: 

(1) gradoni tipi teras; 

(2) tekne tipi (hendek tipi) teras ve 

(3) kanallı gradoni tipi teras yer alır. Eğimsiz teraslar su tutma özelliği nedeniyle kurak ve yarı kurak bölgeler için çok uygun tesislerdir.

Eğimsiz terasların kesit  hesapları akıtıcı teraslardan   farklıdır. Akıtıcı terasların boyutları terasta akacak suyun maksimum debisine (Qmax)=m3/sn) göre hesaplanır. Eğimsiz terasların enine kesit yüzeyi ise bir saat süreli en şiddetli yağışta terasta toplanacak su miktarına göre hesaplanır. Hesaplarda iki teras arasına düşecek yağışın tamamının  veya %  80'inin alttaki terasın içinde birikeceği kabul edilir.

Eğimsiz Teraslar, özellikle eğimli arazilerde kullanılan, suyun hızlı bir şekilde akmasını engelleyen ve toprak kaymalarını önlemek amacıyla yapılan düz yüzeylerdir. Eğimsiz teraslar, toprak işleme ve tarım işlemlerinde suyun düzgün bir şekilde dağılmasını sağlar ve erozyon riskini azaltır.

Eğimsiz Teraslar Nedir?

• Tanım: Eğimsiz teraslar, genellikle eğimli arazilerde yapılan düzleştirilen alanlardır. Bu alanlar, suyun akışını kontrol etmek ve toprak kaymalarını engellemek için yapılır. Eğimsiz teraslarda, arazi eğimi minimum seviyeye getirilir, yani eğim sıfır ya da çok az olur.

• Amaç: Eğimsiz teraslar, toprak işleme işlemlerini kolaylaştırmak, suyun hızlı bir şekilde akıp erozyona yol açmasını engellemek ve toprağın verimliliğini korumak için kullanılır.

Eğimsiz Terasların Kullanım Alanları

1. Erozyon Kontrolü:Eğimli arazilerde, suyun hızla akmasını engelleyerek toprak kaymalarını ve erozyonu önler. Eğimsiz teraslar, suyun yavaş hareket etmesini ve toprağın korunmasını sağlar.

2. Sulama Verimliliği:Sulama yapılan alanlarda suyun eşit şekilde dağılmasını sağlar. Bu yöntem, özellikle sulama suyu kaybını azaltır ve suyun toprağa daha verimli bir şekilde sızmasını destekler.

3. Toprak Verimliliği:Eğimsiz teraslar, toprak yüzeyinin korunmasına yardımcı olur. Su, eğimsiz yüzeyler boyunca düzgün bir şekilde dağılır, bu da toprağın besin maddelerinin kaybolmamasını sağlar.

4. Tarım Arazilerinin Korunması:Eğimsiz teraslar, tarım arazilerinde daha uzun süre verimlilik sağlanmasını mümkün kılar. Bu, özellikle eğimli ve dağlık alanlarda toprağın korunmasına yardımcı olur.

Eğimsiz Terasların Yapılma Yöntemleri

1. Toprak İşleme:Eğimsiz teraslar, genellikle eğimli araziyi düzleştirerek yapılır. Bu düzleştirme işlemi, toprağın farklı seviyelere taşınmasıyla gerçekleştirilir. Bunun için genellikle buldozer veya kazıcı makineler kullanılır.

2. Teras Yüksekliği ve Genişliği:Teraslar, araziye uygun şekilde belirli yükseklik ve genişliklerde yapılır. Bu, suyun toprağa düzgün bir şekilde dağılmasını sağlamak amacıyla yapılır. Teraslar arasındaki mesafe, suyun dağılma hızına göre ayarlanır.

3. Su Kanalizasyonu:Eğimsiz teraslarda, suyun düzgün bir şekilde yönlendirilmesi için kanalizasyon sistemleri de kurulabilir. Bu, sulama sırasında suyun verimli bir şekilde dağılmasını sağlar.

Eğimsiz Terasların Avantajları

1. Toprak Kaymalarını Engelleme:Eğimsiz teraslar, özellikle dik yamaçlarda toprağın kaymasını engeller. Su, eğimsiz teraslar boyunca daha yavaş hareket eder ve toprağı daha az aşındırır.

2. Sulama Verimliliği:Bu teraslar, sulama suyunun daha verimli bir şekilde kullanılmasını sağlar. Suyun daha fazla kaybolmasını engeller ve daha dengeli bir dağılım elde edilir.

3. Erozyonun Azaltılması:Su, eğimsiz yüzeylerden düzgün bir şekilde akar, bu da erozyon riskini azaltır. Eğimsiz teraslar sayesinde suyun hızı kontrol edilir, bu da toprak kaymalarının önlenmesine yardımcı olur.

4. Toprak Verimliliği Koruma:Eğimsiz teraslar, toprağın üst katmanlarının erozyona uğramasını engeller ve toprağın verimliliğini uzun süre muhafaza eder.

Eğimsiz Terasların Zorlukları

1. Maliyet:Eğimsiz terasların yapımı, özellikle büyük arazilerde, maliyetli olabilir. Düzleştirme işlemleri ve altyapı gereksinimleri, ek yatırım gerektirir.

2. Zaman ve İş Gücü:Eğimsiz terasların oluşturulması, zaman alıcı bir süreç olabilir. Toprağın taşınması, düzleştirilmesi ve kanalizasyon sistemlerinin kurulması, büyük iş gücü ve zaman gerektirir.

3. Eğimli Alanlarda Sınırlı Kullanım:Çok dik olan alanlarda eğimsiz terasların yapılması oldukça zor olabilir. Bu tür arazilerde, eğimli teraslar veya başka alternatif yöntemler tercih edilebilir.

Sonuç

Eğimsiz teraslar, eğimli arazilerde suyun kontrol edilmesi ve toprak kaymalarının engellenmesi amacıyla kullanılan etkili bir yöntemdir. Bu teraslar, sulama verimliliğini artırır, erozyonu engeller ve toprak verimliliğini uzun vadeli olarak korur. Eğimsiz teraslar, sürdürülebilir tarım uygulamalarının bir parçası olarak, özellikle dağlık ve eğimli alanlarda toprağın korunmasına büyük katkı sağlar.