E horizonu Nedir?

 E horizonu (E horizon)

E Horizon (E horizon) veya Eğimli Horizon, toprak biliminde, toprak profilinin bir katmanıdır ve genellikle "eluviation" adı verilen bir süreçle ilişkilendirilir. Bu katman, toprakta suyun hareketiyle çözünebilen maddelerin (özellikle mineraller ve bazı organik bileşikler) yer değiştirmesi nedeniyle oluşur. E Horizon, genellikle üst toprak katmanlarından (örneğin, A Horizon) aşağıya doğru yer değişen maddelerin bulunduğu, çoğunlukla yıkanmış veya çökelmiş minerallerin olduğu bir katmandır.

E Horizon'un Özellikleri:

1. Elüvasyon: E Horizon'un en belirgin özelliği, minerallerin, besin maddelerinin ve bazı organik bileşiklerin yıkandığı veya suyla taşındığı (eluviation) bir katman olmasıdır. Bu işlemde, ince mineral parçacıkları ve çözünmüş maddeler daha derin katmanlara doğru hareket eder.

2. Azalan Organik Madde ve Besin İçeriği: E Horizon, organik madde ve besin içerikleri bakımından daha fakir olabilir çünkü bu maddeler su ile yıkanmıştır.

3. Renk ve Yapı: E Horizon, çoğunlukla açık renkli olabilir çünkü toprakta minerallerin ve organik maddelerin çoğu yıkanmış veya yer değiştirmiştir. Bu katman, bazen kumlu veya gevşek bir yapıya sahip olabilir.

4. Toprakta Yerlileşmiş Mineraller: E Horizon'da yer değiştiren mineraller, kalsiyum, demir veya alüminyum gibi maddeler olabilir. Bu mineraller daha alt katmanlarda birikebilir.

E Horizon'un Bulunduğu Toprak Profilleri:

E Horizon, genellikle Spodosol ve Podzol gibi bazı toprak türlerinde bulunur. Bu toprak türlerinde, organik maddeler ve bazı minerallerin yer değiştirdiği ve bu nedenle toprak yapısının farklılaştığı gözlemlenir.

• Spodosol Toprakları: Genellikle soğuk iklimlerde ve ormanlık alanlarda bulunur. E Horizon, burada humus (organik madde) ve bazı minerallerin yıkandığı bir katman olarak tanımlanabilir.

• Podzol Toprakları: Yine soğuk ve nemli iklimlerde oluşan topraklarda E Horizon bulunabilir. Bu topraklarda, demir, alüminyum ve diğer minerallerin daha derin katmanlara taşındığı gözlemlenir.

E Horizon'un Diğer Katmanlarla İlişkisi:

• A Horizon (Üst Toprak Katmanı): E Horizon'un üst katmanıdır ve organik madde bakımından daha zengindir. A Horizon'dan gelen besin maddeleri, E Horizon'da yıkandıktan sonra B Horizon'a taşınabilir.

• B Horizon (Biriktirilen Katman): E Horizon'dan taşınan mineraller ve besin maddeleri genellikle B Horizon'da birikir. B Horizon, elüviyasyon sonucu taşınan maddeleri tutar ve "illuviation" adı verilen bir süreçle bu maddeler burada birikir.

Sonuç:

E Horizon, toprağın su hareketi ve çözünmüş maddelerin yer değiştirmesi sonucu oluşan ve minerallerin ve organik maddelerin yıkandığı bir katmandır. Toprak profili içerisinde bu katman, toprak sağlığı, verimliliği ve suyun hareketi ile doğrudan ilişkilidir. E Horizon'un oluştuğu topraklar, özellikle tarım ve bitki yetiştiriciliği açısından dikkatlice incelenmesi gereken alanlardır.