Dönüşümlü Otlatma Ne Demek?

 Dönüşümlü otlatma (Rotation grazing)

Dönüşümlü otlatma (veya rotasyonel otlatma), otlatma alanlarının belirli bir düzende değişimli olarak kullanıldığı bir otlatma yöntemidir. Bu yöntem, otlatma yapılan alanların, otlatılacak hayvanlar tarafından sürekli olarak aynı şekilde kullanılmasından kaynaklanabilecek olumsuz etkileri azaltmak amacıyla geliştirilmiştir. Dönüşümlü otlatma, otlatma alanlarının verimli bir şekilde kullanılmasını, toprak sağlığının korunmasını ve ekosistemin sürdürülebilirliğini sağlamaya yönelik bir tarımsal yaklaşımdır.

Dönüşümlü Otlatmanın Temel Özellikleri:

• Alanların Değişimli Kullanımı: Dönüşümlü otlatmada, hayvanlar belirli bir alanda belirli bir süre otlatma yapar ve daha sonra bu alan, otlatmaya bir süre ara verilir. Bu şekilde, toprak ve bitki örtüsü yenilenir ve aşırı otlatma önlenir.

• İzleme ve Planlama: Otlatma alanları önceden belirlenir ve otlatma süresi, bitki örtüsünün yeniden büyümesi için yeterli zaman tanıyacak şekilde ayarlanır. Alanlar, farklı dönemlerde rotasyonla kullanılır.

• Verimli Kullanım: Dönüşümlü otlatma, bitki örtüsünün aşırı tahrip olmasını önleyerek verimli otlatma alanlarının korunmasını sağlar. Ayrıca, hayvanların beslenme ihtiyaçları düzenli bir şekilde karşılanır.

Dönüşümlü Otlatmanın Faydaları:

1. Toprak Sağlığının Korunması:

   • Erozyonun Azaltılması: Sürekli otlatma, toprağın yer yer aşırı sıkıştırılmasına ve erozyona yol açabilir. Dönüşümlü otlatma, bitki örtüsünün sağlıklı kalmasını sağlayarak toprak kaymalarını ve erozyonu engeller.
   • Toprak Verimliliğinin Artması: Otlatmaya ara verilen alanlarda toprak yenilenir. Bitkiler yeniden büyür, kök sistemi güçlenir ve toprak sağlığı artar.

2. Biyolojik Çeşitliliğin Korunması:Dönüşümlü otlatma, doğal bitki örtüsünün çeşitliliğini korur. Aynı alanın sürekli otlatılması, belirli bitki türlerinin yok olmasına ve ekosistem dengesinin bozulmasına yol açabilir. Bu yöntem, farklı bitki türlerinin büyümesine ve hayvanlar için daha çeşitli yem kaynaklarının oluşmasına olanak tanır.

3. Otlatma Verimliliği:Bu yöntem, otlatma yapılan alanın verimli kullanılmasını sağlar. Hayvanlar bir süre otladıkları alanda beslenir ve daha sonra bu alanın dinlenmesine fırsat verilir. Bu da uzun vadede daha sağlıklı ve verimli otlatma alanları yaratır.

4. Hayvan Sağlığı:Hayvanların her zaman taze otlaklarda beslenmesini sağlar. Bu, beslenme kalitesini artırır ve hayvanların sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Aynı zamanda, taze otlaklar, parazitlerin ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yardımcı olabilir.

5. Su Kaynaklarının Korunması:Sürekli otlatma, su kaynaklarının kirlenmesine yol açabilir. Dönüşümlü otlatma, otlatma alanlarının yönlendirilmesiyle suyun korunmasına yardımcı olabilir. Ayrıca, su kaynaklarının fazla kullanımından kaçınılır.

Dönüşümlü Otlatmanın Uygulama Yöntemleri:

1. Alan Bölme (Paddock Sistemi):Büyük bir otlak alanı, küçük parçalara (paddocklara) bölünür. Her bir paddock, belirli bir süre boyunca otlatılır. Hayvanlar, paddocklar arasında belirli bir düzenle döner, bu da her paddockta bitki örtüsünün yenilenmesine fırsat tanır.

2. Zamanlı Rotasyon:Hayvanlar, otlatma için her paddockta belirli bir süre kalacak şekilde rotasyon yapar. Örneğin, her paddock 2-3 hafta süreyle otlatılabilir, ardından bu alan bir süreliğine dinlendirilir.

3. Karma Sistemler:Farklı hayvan türleri, farklı paddocklarda aynı anda otlatma yapabilir. Örneğin, koyunlar ve sığırlar farklı paddocklarda rotasyonla otlatılabilir. Her türün otladığı bitki örtüsü farklı olduğu için bu sistem, bitki çeşitliliğini artırabilir.

Dönüşümlü Otlatmanın Dezavantajları:

1. Yüksek Başlangıç Maliyeti:Dönüşümlü otlatma için alanları bölecek çitler, sulama sistemleri ve diğer altyapılar kurulması gerekebilir. Bu da başlangıç maliyetlerini artırabilir.

2. İyi Planlama Gereksinimi:Başarılı bir dönüşümlü otlatma uygulaması için detaylı bir planlama gerekir. Alanların büyüklüğü, bitki örtüsünün büyüme hızı ve hayvan sayısı gibi faktörlerin iyi bir şekilde hesaplanması gerekir.

3. Zaman ve İş Gücü:Otlatma alanlarını değiştirme ve hayvanları yönlendirme gereksinimi, zaman alıcı olabilir. Bu, büyük çiftliklerde daha fazla iş gücü anlamına gelebilir.

Sonuç:

Dönüşümlü otlatma, sürdürülebilir tarım uygulamalarından biri olup, otlatma alanlarının uzun vadede verimli kullanılmasını sağlar. Bu yöntem, toprak sağlığını korur, biyolojik çeşitliliği artırır, hayvan sağlığını iyileştirir ve çevresel etkileri azaltır. Ancak, başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için dikkatli planlama, yeterli kaynak ve iş gücü gerektirir.