D horizonu (D horizon)
C horizonunun, bu yoksa B horizonunun altında bulunan ve ufalanması ile asıl toprağı meydana getirmiş ana materyale benzeyen herhangi bir kat.
D horizonu, toprak biliminde (pedoloji) toprağın en alt katmanlarını ifade eden bir terimdir. Bu katman, genellikle toprağın ana materyali olan anakaya (bedrock) veya ana materyale çok yakın bir malzemeyi içerir. D horizonu, toprağın gelişim sürecinde üzerinde bulunan katmanlardan (A, B, C) daha az etkilenmiş ve genellikle daha sabit bir yapıya sahiptir.
D Horizonu Özellikleri
-
Ana Malzeme veya Anakaya:
- D horizonu, genellikle toprak profilinin altında bulunan ve toprağın oluşumuna temel sağlayan ana materyaldir.
- Bu katman, ana kayanın tamamen ayrışmamış veya hafifçe ayrışmış bir formunu içerebilir.
-
Toprağın Gelişiminden Az Etkilenme: Üst katmanlara göre iklim, su hareketi ve biyolojik aktivite gibi süreçlerden daha az etkilenmiştir.
-
Mineral Yapı: Mineraller bakımından zengindir, ancak organik madde içermez.
-
Yoğun ve Sert Yapı: D horizonu genellikle serttir ve su geçirgenliği düşüktür.
-
Toprak Çözeltisi Hareketi: Bu katmanda, çözeltinin hareketi oldukça sınırlıdır, çünkü suyun derinlere inmesi zor olabilir.
D Horizonu ile İlgili Detaylar
-
Toprak Profili İçindeki Yeri: D horizonu, toprak profilinin en alt kısmında yer alır. Üzerinde genellikle C horizonu bulunur.
-
Toprak Oluşumu: Toprak, yukarıdaki A, B ve C katmanlarında oluşan süreçlerin sonucudur. D horizonu, bu süreçlere katılmamış bir "temel yapı"dır.
-
Anakayanın Türüne Göre Değişim:D horizonu, bulunduğu bölgedeki anakaya türüne bağlı olarak farklı mineral yapısına sahip olabilir.
D Horizonu ve Toprak Katmanları
Bir toprak profilinde, horizontlar belirli katmanlar halinde sıralanır. Bu katmanlar şunlardır:
- O Horizonu:Organik madde içeren üst katman.
- A Horizonu (Yüzey Katmanı):Bitki köklerinin bulunduğu ve humus bakımından zengin olan katman.
- B Horizonu (Biriktirme Katmanı):Mineral ve kil birikiminin olduğu katman.
- C Horizonu (Ana Materyal):Toprağın henüz tam ayrışmamış ana materyali.
- D Horizonu (Anakaya):Toprağın oluşum sürecine katılmayan, ana kaya veya onun kısmen ayrışmış hali.
D Horizonu ve Toprak Yönetimi
- Tarım:D horizonu, tarım açısından doğrudan bir öneme sahip değildir, çünkü bu katmanda organik madde veya besin yoktur.
- Jeolojik Araştırmalar:Anakaya özelliklerinin incelenmesi için D horizonu kullanılır.
- Erozyon ve İnşaat:D horizonu, erozyon kontrolü ve yapı temelleri açısından önem taşır.
Sonuç
D horizonu, toprağın alt katmanlarını temsil eden, toprak oluşumu sürecine minimum düzeyde katılan ve ana materyali barındıran bir katmandır. Tarımsal kullanım açısından sınırlı bir öneme sahip olsa da, toprak bilimi ve jeoloji çalışmalarında kritik bir rol oynar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumunuz İçin Teşekkürler