Biyosfer Rezervi Ne Demek?

Biyosfer rezervi (Biosphere reserve)

1) Bilim, eğitim ve ekolojik bakımdan  dünya çapında  önem  taşıyan  az rastlanan canlı türleri ve  yaşam mekanı örneklerini   barındıran,  doğal peyzajlara     ait      uluslararası    bir      koruma       alanı     çeşididir.

2) UNESCO'nun İnsan ve Biyosfer (MAB) Programı altında tesis edilen ve koruma ile kalkınma arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlayan koruma alanları olup, küresel bir ağ vasıtasıyla bağlanan bir biyolojik rezerv alanlar serisini oluştururlar.

Biyosfer Rezervi (Biosphere Reserve), biyolojik çeşitliliği koruma, sürdürülebilir kalkınmayı destekleme ve çevresel eğitim amacı güden, uluslararası düzeyde koruma altına alınmış özel bölgelerdir. Bu tür bölgeler, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından belirlenir ve Biyosfer Rezervleri Programı çerçevesinde oluşturulur. Bu program, dünya genelinde doğal ve kültürel mirasları koruma, yerel halkla iş birliği yapma ve çevreyi sürdürülebilir şekilde yönetme amacını taşır.

Bir biyosfer rezervi, üç ana alanın birleşiminden oluşur:

1. Çekirdek Alan (Core Area): Bu alan, biyolojik çeşitliliği korumak amacıyla insanların müdahalesinin en az olduğu bölgedir. Genellikle doğal habitatların bulunduğu, korunması gereken ekosistemlerin yer aldığı alanlardır. Burada bilimsel araştırmalar yapılabilir, ancak ekosistemlerin bozulmaması için herhangi bir ticari faaliyet yasaktır.

2. Koruma Alanı (Buffer Zone): Çekirdek alan etrafındaki tampon bölge, koruma faaliyetlerinin sürdürüldüğü, sınırlı insan faaliyetlerine izin verilen alanlardır. Burada ekosistemlerin korunmasına yönelik çeşitli uygulamalar yapılırken, aynı zamanda çevre dostu tarım, turizm ve eğitim faaliyetlerine de olanak sağlanır.

3. Geçiş Alanı (Transition Area): Bu alan, yerel halkın sürdürülebilir bir şekilde yaşamlarını sürdürebileceği, ekonomik faaliyetlerin yer aldığı geniş bir bölgedir. Geçiş alanı, tarım, yerleşim ve ticaret gibi faaliyetlerin yapılabildiği, ancak ekosistemlerin bozulmaması için çevre dostu yöntemlerin kullanıldığı alandır. Bu bölge, sürdürülebilir kalkınma ve çevre koruma arasında bir denge kurulmaya çalışılır.

Biyosfer rezervleri dünya çapında önemli ekosistemlerin korunmasına katkı sağlarken, bilimsel araştırmalar, çevre eğitimi ve yerel halkın sürdürülebilir kalkınma için bilinçlendirilmesi gibi alanlarda da önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca, bu rezervler, insan ve doğa arasındaki ilişkiyi anlamak ve güçlendirmek için örnek teşkil eden bir model sunar.

Biyosfer rezervlerinin diğer önemli özellikleri şunlardır:

• Koruma ve sürdürülebilirlik: Hem doğayı koruma hem de insanların çevre dostu yollarla geçimlerini sürdürmelerini sağlama amacını güder.
• Çeşitlilik ve ekosistem sağlığı: Farklı ekosistemleri ve biyolojik çeşitliliği koruyarak, doğal dengeyi sürdürmeye yardımcı olur.
• Eğitim ve araştırma: Bilimsel araştırmalara ve çevre eğitimi programlarına açık alanlar sunar.

Bu rezervler, yerel topluluklarla iş birliği içinde çalışarak çevreyi koruma ve yerel kalkınmayı bir arada sürdürebilmeyi hedefler. Biyosfer rezervlerinin sayısının arttırılması, dünya çapında ekosistemlerin korunması adına kritik bir adımdır.