ARAZİ KULLANMA ŞEKİLLERİ

Arazi kullanma şekilleri (Land use types)

1) Potansiyel  arazi kullanımlarının  belirlenmesi  için yerel, bölgesel  veya ülkesel ihtiyaçlar gözetilerek tarımsal ve tarım dışı arazi  kullanım türlerinin belirlenmesi.

2) Arazinin hali hazır kuru tarım, sulu tarım, mera, orman, yerleşim yeri, terk ve benzeri kullanım şekilleri.

Arazi Kullanma Şekilleri (Land Use Types), bir arazinin üzerinde gerçekleştirilen faaliyetler ve bu faaliyetlere göre yapılan sınıflamadır. Bu sınıflamalar, insanların çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak ve doğal kaynakları yönetmek için kullanılan arazilerin farklı türlerini belirler. Her bir arazi kullanma şekli, belirli bir ekonomik, çevresel ve sosyal amaca hizmet eder.

Başlıca Arazi Kullanma Şekilleri:

1. Tarım Arazisi (Agricultural Land):

   • Tarım, dünya genelinde en yaygın arazi kullanım türüdür. Tarım arazileri, gıda üretimi, hayvancılık ve endüstriyel bitkiler için kullanılır.
   • Alt Kategoriler:
     • Ekili Alanlar: Tahıl, meyve, sebze, vb. yetiştirilen alanlar.
     • Hayvancılık Alanları: Otlaklar ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılan yerler.
     • Sulama Alanları: Tarımsal üretim için su temin edilen araziler.
   • Özellikler: Tarım arazileri toprak verimliliği, su kaynakları ve iklim koşullarına göre değerlendirilir.

2. Yerleşim Alanları (Residential and Urban Land):

   • Yerleşim alanları, insanların yaşadığı, sosyal faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve altyapı ihtiyaçlarının karşılandığı alanlardır.
   • Alt Kategoriler:
     • Konut Alanları: Evler, apartmanlar, köyler ve kasabalar.
     • Ticaret Alanları: Mağazalar, ofisler, pazarlar ve diğer ticari yapılar.
     • Sanayi ve İşletme Alanları: Fabrikalar, depolar, atölyeler vb.
   • Özellikler: Bu alanlar, ulaşım altyapısına ve çevresel düzenlemelere göre şekillenir.

3. Sanayi Arazisi (Industrial Land):

   • Sanayi arazileri, üretim tesislerinin, fabrikaların ve ağır sanayi işletmelerinin bulunduğu alanlardır.
   • Alt Kategoriler:
     • Hafif Sanayi Alanları: Fabrikalar, üretim tesisleri ve atölyeler.
     • Ağır Sanayi Alanları: Kimyasal tesisler, otomotiv fabrikaları ve benzeri büyük ölçekli sanayi yapıları.
   • Özellikler: Sanayi arazileri genellikle şehir merkezlerinden uzak, ulaşım hatlarına yakın bölgelerde konumlanır.

4. Orman Arazisi (Forest Land):

   • Orman arazileri, ormanların, ağaçların ve diğer bitkisel örtülerin bulunduğu alanlardır. Hem odun üretimi hem de ekosistem hizmetleri (karbon depolama, biyoçeşitlilik, su döngüsü) açısından önemlidir.
   • Alt Kategoriler:
     • Endüstriyel Ormanlar: Ağaçların ticari amaçla yetiştirildiği alanlar.
     • Doğal Ormanlar: Biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik ormanlar.
   • Özellikler: Ormanlar, orman ürünlerinin üretimi dışında ekosistem hizmetleri sunar.

5. Çimenlik ve Oyun Alanları (Recreational Land):

   • Rekreasyonel alanlar, insanların dinlenmesi, eğlenmesi ve doğa ile etkileşime girmesi için ayrılmış alanlardır.
   • Alt Kategoriler:
     • Parklar ve Bahçeler: Şehir içi parklar, doğa koruma alanları ve botanik bahçeler.
     • Spor Alanları: Futbol sahaları, tenis kortları, yüzme havuzları.
   • Özellikler: Bu alanlar genellikle şehirlerde ve büyük yerleşim bölgelerinde halkın dinlenme ihtiyacını karşılamak için ayrılır.

6. Su Kaynakları Arazisi (Water Bodies):

   • Su kaynakları arazisi, göller, nehirler, okyanuslar ve sulama alanlarını içerir. Su kaynakları, içme suyu temini, sulama, balıkçılık ve ulaşım gibi çeşitli amaçlarla kullanılır.
   • Alt Kategoriler:
     • Göletler ve Göller: Tatlı su kaynakları.
     • Nehirler ve Irmaklar: Ulaşım, sulama ve ekosistem hizmetleri sağlar.
     • Sulama Alanları: Tarımsal üretim için suyun yönlendirildiği alanlar.
   • Özellikler: Su kaynakları, ekosistemler için hayati öneme sahiptir.

7. Doğal Koruma Alanları (Conservation Areas):

   • Doğal koruma alanları, biyolojik çeşitliliğin korunması, doğal yaşam alanlarının muhafaza edilmesi ve ekosistem hizmetlerinin sağlanması amacıyla ayrılmış alanlardır.
   • Alt Kategoriler:
     • Milli Parklar ve Koruma Alanları: Yaban hayatının korunması için ayrılan geniş alanlar.
     • Doğal Yaşam Alanları: Ekosistemlerin özgün biçimde varlığını sürdürebilmesi için korunan alanlar.
   • Özellikler: Bu alanlar, biyoçeşitliliği koruma ve ekolojik dengeyi sağlama amacı taşır.

8. Ulaşım Alanları (Transport Land):

   • Ulaşım alanları, yollar, otoyollar, demir yolları, havaalanları, limanlar gibi ulaşımı sağlayan altyapı elemanlarını içerir.
   • Alt Kategoriler:
     • Karayolları ve Otoyollar: Araç trafiği için ayrılan alanlar.
     • Demir Yolları: Tren hatları ve istasyonlar.
     • Havaalanları ve Limanlar: Ulaşım ve taşımacılık için önemli altyapı alanları.
   • Özellikler: Ulaşım alanları, yerleşim ve sanayi alanlarıyla entegre olmalı, çevresel etkileri minimize edilmelidir.

9. Madencilik Arazisi (Mining Land):

   • Madencilik arazileri, yer altı zenginliklerinin çıkarılması amacıyla kullanılan alanlardır. Bu tür alanlarda yer altı madenlerinin çıkarılması ve işlenmesi için gerekli tesisler bulunur.
   • Alt Kategoriler:
     • Yeraltı Madenciliği Alanları: Maden ocakları ve tüneller.
     • Yüzey Madenciliği Alanları: Açık maden ocakları ve taş ocakları.
   • Özellikler: Madencilik alanları, çevresel bozulmayı engellemek için dikkatli bir şekilde yönetilmelidir.

Arazi Kullanımının Sürdürülebilir Yönetimi:

Arazilerin sürdürülebilir bir şekilde kullanılması, doğal kaynakların korunması ve çevresel etkilerin azaltılması amacıyla gereklidir. Arazi kullanım türleri ve yönetim stratejileri arasında denge kurmak, iklim değişikliği, toprak erozyonu, su kaynaklarının yönetimi ve biyoçeşitliliğin korunması gibi kritik çevresel faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

Sonuç:

Arazi kullanım şekilleri, bir bölgedeki ekonomik faaliyetlerin çeşitliliğini ve çevresel yönetim stratejilerinin ne kadar başarılı olduğunu gösterir. Tarım, sanayi, yerleşim, su kaynakları, ormanlar ve diğer alanların doğru şekilde planlanması, verimli ve sürdürülebilir arazi kullanımı için kritik önem taşır.