PATLICAN

Patlıcan, patlıcangiller (Solanaceae) familyasına ait bir sebzedir ve Akdeniz mutfağında önemli bir yere sahiptir. Çeşitli yemeklerde kullanılır ve kendine özgü tadı ile bilinir. İşte patlıcan hakkında detaylı bilgiler:

1. Genel Özellikler

• Latince Adı: Solanum melongena.
• Renk ve Şekil Çeşitliliği: Çoğunlukla mor renkte, uzun, yuvarlak ya da oval şekillerde bulunur. Beyaz, çizgili veya yeşilimsi türleri de vardır.
• Kökeni: Hindistan ve Güney Asya kökenli olduğu düşünülür.
• Diğer İsimler: İngilizcede "eggplant", bazı bölgelerde "aubergine" olarak adlandırılır.

2. Besin Değeri

Patlıcan, düşük kalorili ve lif açısından zengin bir sebzedir. 100 gram patlıcanın besin içeriği:

• Kalori: 25 kcal
• Karbonhidrat: 5.7 g
• Protein: 1 g
• Lif: 3 g
• Vitaminler: C vitamini, K vitamini, B6 vitamini, folik asit.
• Mineraller: Potasyum, manganez, magnezyum.

Sağlık Faydaları:

• Kalp Sağlığı: Potasyum içeriği kan basıncını dengeleyebilir.
• Antioksidan Etkisi: İçerdiği nasunin adlı antioksidan, hücreleri serbest radikal hasarından korur.
• Sindirim Sistemi: Lif içeriği bağırsak hareketlerini düzenler.
• Kilo Yönetimi: Düşük kalorili olduğu için diyetlerde tercih edilir.

3. Patlıcanın Kullanım Alanları

1. Taze Tüketim: Çiğ olarak nadiren kullanılır; genellikle pişirilerek tüketilir.
2. Pişmiş Yemekler: Izgara, kızartma, közleme, haşlama gibi yöntemlerle hazırlanır.
3. Dolma ve Türlüsü: İç harcı doldurularak veya diğer sebzelerle bir arada pişirilir.
4. Közlenmiş: Mezeler ve salatalar için ideal bir bazdır.
5. Turşu: Bazı bölgelerde turşusu yapılır.

4. Popüler Yemekler

1. Karnıyarık: Ortadan kesilip içi doldurulan ve kıyma harcıyla hazırlanan klasik bir yemek.
2. İmam Bayıldı: Zeytinyağlı ve soğuk servis edilen, sebzeli bir patlıcan yemeği.
3. Patlıcan Musakka: Kat kat dizilmiş patlıcan ve kıyma ile hazırlanan fırın yemeği.
4. Babaganuş: Közlenmiş patlıcanla yapılan, tahin ve sarımsakla karıştırılan bir Ortadoğu mezesi.
5. Şakşuka: Patlıcan, domates ve biberle yapılan hafif ekşi bir meze.

5. Pişirme İpuçları

• Acılık Giderme: Patlıcanın acısını almak için doğradıktan sonra tuzlu suda bekletmek önerilir.
• Yağ Çekimi: Patlıcan, kızartma sırasında çok yağ çekebilir. Bunun önüne geçmek için önceden hafifçe fırınlanabilir.
• Közleme: Patlıcanı ocakta, fırında veya közleme tavasında közleyerek kabuğunu kolayca soyabilirsiniz.

6. Yetiştirilmesi

• Toprak ve İklim: Ilıman ve sıcak iklimleri sever, bol güneş ışığına ihtiyaç duyar.
• Ekimi: Tohumdan yetiştirilir ve don riskinin olmadığı bir dönemde dikilmelidir.
• Hasat: Patlıcanlar olgunlaştığında, parlak ve düzgün bir yüzeye sahipken toplanır.

7. İlginç Bilgiler

• Patlıcan aslında bir meyvedir çünkü çiçekli bitkilerden türetilir ve tohum içerir.
• Beyaz ve yuvarlak olan çeşitleri eski zamanlarda "yumurta bitkisi" olarak adlandırılmıştır; bu nedenle İngilizcede "eggplant" ismini almıştır.
• Patlıcan kabuğu, içerdiği antosiyanin pigmenti nedeniyle doğal bir renk kaynağıdır.